Fonds MANOU - Αρχείο Αλεξάνδρας Μάνου

Identity area

Reference code

GR_PSPA MANOU

Title

Αρχείο Αλεξάνδρας Μάνου

Date(s)

  • [1931] - [1956] (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

2 κιβώτια
Κατάστιχα, λυτά έγγραφα, σχέδια, φωτογραφίες

Context area

Name of creator

(1905 - 2005)

Biographical history

Η Αλεξάνδρα Μάνου γεννήθηκε στο Βουκουρέστι το 1905 από τους εκπαιδευτικούς, διευθυντές και δασκάλους στην Καστοριά, Γεώργιο Μάνο και Θωμαΐδα Ιωάννου «Λιμπάνια»-Μάνου, οι οποίοι επιπλέον ασχολήθηκαν επιχειρηματικά με την ποτοποιία στο Βουκουρέστι.
Η Αλ. Μάνου αποφοίτησε το 1923 από το Αρσάκειο στην Αθήνα, όπου φοίτησε με υποτροφία, έπειτα από μέριμνα του ίδιου το Ελευθέριου Βενιζέλου. Κατόπιν, δίδαξε στην Καστοριά, όπου γνώρισε τον Άγγελο Μαρμαρίδη, τον οποίο νυμφεύθηκε το 1926. Απέκτησαν τον Γεώργιο-Ορφέα αλλά κατόπιν χώρισαν.
Η Αλ. Μάνου εκπόνησε μεταπτυχιακές σπουδές κοντά στον Ν. Εξαρχόπουλο και διπλωματική διατριβή με τίτλο «Παρακολούθησις παιδὸς κατὰ τὰ τρία πρῶτα ἔτη τῆς ζωῆς του καὶ ψυχολογικὴ ἑρμηνεία τῶν παρατηρήσεων».
Το 1931 μετατέθηκε στο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών έπειτα από πρόσκληση του ιδρυτή του Ν. Εξαρχόπουλου, καθηγητή της Παιδαγωγικής. Επιπλέον, απασχολήθηκε στο Εργαστήριο Πειραματικής Παιδαγωγικής, όπου, μεταξύ άλλων, παρέδωσε φροντιστηριακά μαθήματα σε φοιτητές με θέμα το ψυχογράφημα.
Το 1940 αποσπάστηκε στη Διεύθυνση Ραδιοφωνίας και μέχρι τον Απρίλιο του 1941 παρέδιδε μαθήματα μέσω ραδιοφώνου στην εκπομπή «Σχολική Ώρα», χωρίς να λείψει από τα μαθήματά της στο Πειραματικό.
Το 1948 το αλφαβητάριο που συνέταξε και εικονογράφησε μαζί με τη συνάδελφό της Σοφία Ξένου, απέσπασε το Γ΄ Βραβείο στον διαγωνισμό του Υπουργείου Παιδείας.
Από το 1946 έως το 1953 υπήρξε μέλος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (Δ.Ο.Ε.), στην οποία ανέλαβε τα αξιώματα της ταμίου και της αντιπροέδρου και την οποία εκπροσωπούσε στα πανελλαδικά συνέδρια ως γενική σύμβουλος της Α.Δ.Ε.Δ.Υ. και, όπως γράφτηκε, ως «η μοναδική εκπρόσωπος του φύλου της μέσα στη δημοσιοϋπαλληλική οικογένεια».
Το 1950 της απονεμήθηκε το Γέρας για την προσφορά της στην Εκπαίδευση.
Το 1953 διετέλεσε μέλος της επιτροπής επεξεργασίας του νέου προγράμματος Στοιχειώδους Εκπαίδευσης, το οποίο εφαρμόστηκε από το 1959.

Στο Π.Σ.Π.Α. υπήρξε δασκάλα των Ιωάννη Βαρβιτσιώτη, Νίκου Κούνδουρου, Γεώργιου Αλέξανδρου Μαγκάκη, Ανδρέα Παπανδρέου, Κωνσταντίνου Σημίτη και άλλων, ορισμένοι εκ των οποίων έχουν καταθέσει σε συνεντεύξεις τις εντυπώσεις τους και τα βιώματά τους κοντά στην εξαιρετική εκπαιδευτικό.

Αφυπηρέτησε από το Πειραματικό το 1956.

Διετέλεσε μέλος της Περιηγητικής Λέσχης, της Ελληνικής Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών που είχε ιδρύσει ο Άγγελος Τανάγρας, του Λυκείου των Ελληνίδων, του Βορειοηπειρωτικού συλλόγου (Κορυτσάς, Ερσέκας και Λεσκοβικίου) «ο Σελασφόρος» (όπου είχε εκλεγεί και διοικητική σύμβουλος τη διετία 1950-1951), της Ελληνικής Ανθρωπιστικής Εταιρείας, του Συνδέσμου Αποφοίτων Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας «Σ.Α.Φ.Ε», της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Κυριών Καστοριάς, του συλλόγου κυριών Καστοριάς της Αθήνας.

Έδωσε ομιλίες για το ευρύ κοινό και διαλέξεις σε συνέδρια. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε εκπαιδευτικά περιοδικά.

Πέθανε το 2005.

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Δωρεά στο Σχολείο από την εγγονή της, Αλεξάνδρα Μάνου (2018 και 2019).

Content and structure area

Scope and content

Στο Αρχείο της Αλεξάνδρας Μάνου διατηρούνται τεκμήρια από την υπηρεσία της στο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών από την τοποθέτησή της (1931) μέχρι τη συνταξιοδότησή της (1956).
Πρόκειται για κατάστιχο με σημειώσεις Διδακτικής, χειρόγραφα ομιλιών στους γονείς, ένα κενό δελτίο ατομικότητας μαθητή, φωτογραφίες, σχέδια για το αλφαβητάριο που υπέβαλε μαζί με τη Σοφία Ξένου, βιβλία με αφιερώσεις, περιοδικά δεμένα και άλλα.

Το 2020 η εγγονή της Αλ. Μάνου παραχώρησε στο Σχολείο ένα αντίτυπο της βιογραφίας της γιαγιάς της, την οποία συνέγραψε η ίδια.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Το αρχείο είναι προσβάσιμο κατόπιν αίτησης των ενδιαφερομένων στο Σχολείο, το οποίο αναλαμβάνει και την έγκριση από την οικογένεια της Αλεξάνδρας Μάνου, και η επεξεργασία τυχόν προσωπικών δεδομένων υπόκειται στη σχετική νομοθεσία.

Conditions governing reproduction

Δυνατότητα φωτογράφισης και σάρωσης τεκμηρίων, σύμφωνα με τη σχετική άδεια

Language of material

Script of material

Language and script notes

Ελληνικά

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Κατάλογος του Αρχείου σε Ηλεκτρονική Βάση Δεδομένων στον υπολογιστή του Ιστορικού Αρχείου του Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Αθηνών

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Publication note

Α. Μάνου, Αλεξάνδρα Μάνου. Η γιαγιά μου η δασκάλα, 2020 (αδημοσ. βιογραφία)

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

ΔΙΠΑΠ (Γ) 2

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Sources

Archivist's note

Όμιλος Ιστορικού Αρχείου Πειραματικού Σχολείου Πανεπιστημίου Αθηνών
Νίκος Ανδριώτης
Γιώργος Δουλφής
Κατερίνα Κυριακού

Accession area