Corporate body

Σανατόριο Γεωργίου Καραμάνη "Η Ζωοδόχος Πηγή"

1909 - 1963

Το σανατόριο "Η Ζωοδόχος Πηγή" ήταν το πρώτο ορεινό σανατόριο για φυματικούς στην Ελλάδα αλλά και το πρώτο πρεβαντόριο (ίδρυμα προληπτικής θεραπείας για παιδιά), που ιδρύθηκε στη Δράκεια του Πηλίου από τον γιατρό Γεώργιο Καραμάνη (1873-1964) που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Δράκεια και σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Πριν την ίδρυση του σανατορίου, ο Καραμάνης άσκησε για δεκατρία χρόνια το επάγγελμα του γιατρού στη γενέτειρά του.
Το κτίριο που στέγασε αρχικά την ιδέα του ήταν ένα μικρό υπάρχον χάνι με δύο μόνο δωμάτια. Μέσα σε λίγα μόνο χρόνια, το θεραπευτήριο διέθετε 50 κλίνες.
Το 1922 ο Καραμάνης παντρεύτηκε την Άννα Καμπανάρη, μια εξωστρεφή Αθηναία 27 χρόνια νεότερή του με ανήσυχο πνεύμα και σημαντικές κοινωνικές γνωριμίες. Η Άννα υπήρξε εμπνεύστρια και υπεύθυνη για τη λειτουργία του πρεβαντορίου «Τα Χελιδόνια», μια νέα θεραπευτική πτέρυγα που θα φιλοξενούσε φιλάσθενα παιδιά. Εκμεταλευόμενη τις γνωριμίες της, η Άννα κατόρθωσε ώστε η βιβλιοθήκη του πρεβαντορίου να δημιουργηθεί με την φροντίδα του Μανόλη Τριανταφυλλίδη καθηγητή γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το σχολικό πρόγραμμα να σχεδιαστεί από τον παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο. Το πρεβαντόριο, όμως, λειτούργησε για ένα πολύ μικρό διάστημα, αφού το 1939 η Άννα εγκατέλειψε τον Καραμάνη για να παντρευτεί τον Άγγελο Σικελιανό, τον οποίο γνώρισε την προηγούμενη χρονιά στο σανατόριο, όπου είχε φιλοξενηθεί ως απλός επισκέπτης.
Ο πόλεμος που ακολούθησε ήταν καταστροφικός για τις εγκαταστάσεις. Στις 6 Αυγούστου 1942 ανατινάχθηκε από τους Ιταλούς η γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρισμού και στις 16 Σεπτεμβρίου 1943 βομβαρδίστηκαν από του Γερμανούς βασικές πτέρυγες του σανατορίου.
Το 1946-1947 κατόπιν συμφωνίας με την Εβραϊκή Φιλανθρωπική Οργάνωση της Αμερικής Joint νοσηλεύτηκαν στο σανατόριο φυματικοί Εβραίοι από την Ελλάδα και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας. Το 1951 ο Καραμάνης αναγκάστηκε να λάβει ένα μεγάλο δάνειο από την Εθνική Τραπεζα για να ανακατασκευάσει τις εγκαταστάσεις. Αν και το σανατόριο επαναλειτούργησε κανονικά, οι πολλές οικονομικές δυσκολίες οδήγησαν στην πτώχευση το 1960.

Χάνια - Το πρώτο σανατόριο βουνού στην Ελλάδα. Άρθρο στον ιστότοπο Pelion Culture. Βλ. https://www.pelionculture.gr/gr/Hania-Pelion-village-sanatorium/. Τελευταία πρόσβαση στις 11/11/2021.