Αρχείο BUS23.3 - Αρχείο Σανατορίου Γεωργίου Καραμάνη "Η Ζωοδόχος Πηγή"

Περιοχή αναγνώρισης

Κωδικός αναγνώρισης της ενότητας περιγραφής

GRGSA-MAG BUS23.3

Τίτλος

Αρχείο Σανατορίου Γεωργίου Καραμάνη "Η Ζωοδόχος Πηγή"

Χρονολογία(ες)

  • [1880]-1960 (Creation)

Επίπεδο περιγραφής

Αρχείο

Μέγεθος και υπόστρωμα της ενότητας περιγραφής (ποσότητα, όγκος ή διαστάσεις)

Περιοχή πλαισίου παραγωγής

Όνομα του παραγωγού

(1909 - 1963)

Διοικητική ιστορία

Το σανατόριο "Η Ζωοδόχος Πηγή" ήταν το πρώτο ορεινό σανατόριο για φυματικούς στην Ελλάδα αλλά και το πρώτο πρεβαντόριο (ίδρυμα προληπτικής θεραπείας για παιδιά), που ιδρύθηκε στη Δράκεια του Πηλίου από τον γιατρό Γεώργιο Καραμάνη (1873-1964) που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Δράκεια και σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Πριν την ίδρυση του σανατορίου, ο Καραμάνης άσκησε για δεκατρία χρόνια το επάγγελμα του γιατρού στη γενέτειρά του.
Το κτίριο που στέγασε αρχικά την ιδέα του ήταν ένα μικρό υπάρχον χάνι με δύο μόνο δωμάτια. Μέσα σε λίγα μόνο χρόνια, το θεραπευτήριο διέθετε 50 κλίνες.
Το 1922 ο Καραμάνης παντρεύτηκε την Άννα Καμπανάρη, μια εξωστρεφή Αθηναία 27 χρόνια νεότερή του με ανήσυχο πνεύμα και σημαντικές κοινωνικές γνωριμίες. Η Άννα υπήρξε εμπνεύστρια και υπεύθυνη για τη λειτουργία του πρεβαντορίου «Τα Χελιδόνια», μια νέα θεραπευτική πτέρυγα που θα φιλοξενούσε φιλάσθενα παιδιά. Εκμεταλευόμενη τις γνωριμίες της, η Άννα κατόρθωσε ώστε η βιβλιοθήκη του πρεβαντορίου να δημιουργηθεί με την φροντίδα του Μανόλη Τριανταφυλλίδη καθηγητή γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το σχολικό πρόγραμμα να σχεδιαστεί από τον παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο. Το πρεβαντόριο, όμως, λειτούργησε για ένα πολύ μικρό διάστημα, αφού το 1939 η Άννα εγκατέλειψε τον Καραμάνη για να παντρευτεί τον Άγγελο Σικελιανό, τον οποίο γνώρισε την προηγούμενη χρονιά στο σανατόριο, όπου είχε φιλοξενηθεί ως απλός επισκέπτης.
Ο πόλεμος που ακολούθησε ήταν καταστροφικός για τις εγκαταστάσεις. Στις 6 Αυγούστου 1942 ανατινάχθηκε από τους Ιταλούς η γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρισμού και στις 16 Σεπτεμβρίου 1943 βομβαρδίστηκαν από του Γερμανούς βασικές πτέρυγες του σανατορίου.
Το 1946-1947 κατόπιν συμφωνίας με την Εβραϊκή Φιλανθρωπική Οργάνωση της Αμερικής Joint νοσηλεύτηκαν στο σανατόριο φυματικοί Εβραίοι από την Ελλάδα και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας. Το 1951 ο Καραμάνης αναγκάστηκε να λάβει ένα μεγάλο δάνειο από την Εθνική Τραπεζα για να ανακατασκευάσει τις εγκαταστάσεις. Αν και το σανατόριο επαναλειτούργησε κανονικά, οι πολλές οικονομικές δυσκολίες οδήγησαν στην πτώχευση το 1960.

Φορέας διατήρησης του αρχείου

Ιστορικό της ενότητας περιγραφής

Διαδικασία πρόσκτησης

Παραδόθηκε στα Γ.Α.Κ. από τον Γεώργιο Μπακέα (συλλογή Νίκου Τζαννέτου). ΑΒΕ 681.

Περιοχή περιεχομένου και διάρθρωσης

Παρουσίαση περιεχομένου

Μονογραφίες:

  1. Μάρκος Ζακερώ, Πώς προφυλαγόμεθα από τη φυματίωσι, μτφρ. Κωνστ. Μ. Μελάς, εκδ. Ιωάν. Βάρτσος, Εν Αθήναις 1925.
  2. Ιωαν. Κ. Καραμάνης, Κληρονομικότης και φυματίωση, Τύποις αδελφών Π. Ροδίτη, Εν Αθήναις 1932.
  3. Παναγιώτης Δ. Λεφάκης, Αλκοολικός αγών. Περί αλκοολισμού, Τύποις Διονυσίου Δ. Πετσάλη, Αθήναι 1931.
  4. Δημήτριος Κ. Σισιλιάνος, Η Μακρινίτσα και το Πήλιον: Ιστορία – Μνημεία – Επιγραφαί, εκδ. Πυρσός, Αθήναι 1939.
  5. Βασίλειος Δαμάλας, Η δυσπραγία της πόλεως Βόλου και τα γενικά χαρακτηριστικά της οικονομίας μας, εκδ. Αργύρης Παπαζήσης, Αθήναι 1954.

Περιοδικές εκδόσεις:
Φυματιολογική Επιθεώρησις: Θεραπευτική και Κοινωνιολογική, Ιδρ. – Διευθ. Κλεόβουλος Χρ. Κοκκολάτος, Αθήναι, έτος τέταρτον, τχ. 5 (1938).

Ημερολόγια:
Ημερολόγιο του γεωργού 1939, Εκλαϊκευτικαί γεωργικαί εκδόσεις.

Επιλογές, εκκαθαρίσεις και τελική διατήρηση

Προσθήκες υλικού

Σύστημα ταξινόμησης

Περιοχή όρων πρόσβασης και χρήσης

Όροι πρόσβασης

Όροι αναπαραγωγής

Γλώσσα(ες) των τεκμηρίων

Αλφάβητο(α) των τεκμηρίων

Σημειώσεις για τη γλώσσα και γραφή των τεκμηρίων

Φυσικά χαρακτηριστικά και τεχνικές προϋποθέσεις

Εργαλεία έρευνας

Περιοχή συμπληρωματικών πηγών

Εντοπισμός πρωτοτύπων

Εντοπισμός αντιγράφων

Συμπληρωματικές πηγές / σχετικές ενότητες περιγραφής

Περιοχή παρατηρήσεων

Εναλλακτικός(οί) κωδικός(οί) αναγνώρισης

Σημεία πρόσβασης

Ονόματα

Περιοχή ελέγχου της περιγραφής

Κωδικός αναγνώρισης περιγραφής

Κωδικός αναγνώρισης του φορέα καθιέρωσης της εγγραφής

Κανόνες και/ή συμβάσεις

Ημερομηνίες δημιουργίας, αναθεώρησης ή κατάργησης της περιγραφής

Αλφάβητο(α)

Πηγές

Περιοχή εισαγωγών