Η ναυτική εκπαίδευση τέθηκε σε σύγχρονες βάσεις το 1927 οπότε ιδρύθηκε στον Πειραιά Δημόσια Ναυτική Σχολή με σκοπό την εκπαίδευση πλοιάρχων και μηχανικών του Εμπορικού Ναυτικού. Το 1930 συστάθηκε δημόσια σχολή στην Ύδρα με την επωνυμία «Σχολή Εμπορικής Ναυτιλίας». Οι σχολές υπάγονταν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Ναυτικών. Στην συνέχεια ως το 1951 εκδόθηκαν διάφορα νομοθετήματα που κανόνιζαν τα της Ναυτικής Εκπαίδευσης. Το 1951 με τον ΑΝ 1864/1951 μπήκαν οι βάσεις για την κατασκευή κτιρίων Δημοσίων Σχολών Ναυτικής Εκπαίδευσης. Ήδη στο ΝΔ 3973/1959 αναφέρονται τρεις Δημόσιες Σχολές Ναυτικής Εκπαίδευσης : Ύδρας, Ασπροπύργου, Κύμης οι οποίες παρέμεναν υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας. Από τότε ως το 1975 εκδόθηκαν πολλά νομοθετήματα με τα οποία συστήνονταν νέες σχολές και οριζόταν ο κανονισμός λειτουργίας τους.

Αναφορικά με το υλικό που καλύπτει το αρχείο ισχύουν οι κανονισμοί που εκδόθηκαν το 1975 και το 1983 (αποφάσεις Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας Αριθ. 82032/4/75 της 26 Σεπτ./24 Οκτ. 1975 και Αριθ.80015/783/83 της 15 Απρ./26 Μαΐου 1983 αντίστοιχα). Στο μεσοδιάστημα, το 1979, οι ΔΣΕΝ είχαν αναβαθμιστεί σε Ανώτερες Σχολές Εμπορικού Ναυτικού.

Σύμφωνα με τον Κανονισμό του 1983 υπήρχαν τρεις κατηγορίες ΑΔΣΕΝ (κατά σειρά προβαδίσματος): 1.Σχολή Πλοιάρχων 2.Σχολή Μηχανικών 3.Σχολή Ραδιοτηλεγραφητών. Οι Σχολές διακρίνονταν σε εσωτερικής φοίτησης (δωρεάν σίτιση και στέγαση εντός της Σχολής) και οι σχολές εξωτερικής φοίτησης. Σχολές εξωτερικής φοίτησης ήταν οι ΑΔΣΕΝ: Ασπροπύργου, Σκαραμαγκά, Ελευσίνας και Πειραιά. Στον Ασπρόπυργο λειτουργούσε η Σχολή Πλοιάρχων ενώ στην Ελευσίνα η Σχολή Μηχανικών. Φαίνεται ότι η Σχολή Πλοιάρχων στον Ασπρόπυργο λειτουργούσε σε επίπεδο Διεύθυνσης και η Σχολή Μηχανικών Ελευσίνας σε επίπεδο Τμήματος και διοικητικά υπαγόταν στη Σχολή Ασπροπύργου, αν κρίνουμε από τη μορφή ονόματος της Σχολής Ελευσίνας στο Πρωτόκολλο Παράδοσης – Παραλαβής.

Η ναυτική εκπαίδευση αναβαθμίστηκε ακόμα περισσότερο με την ίδρυση των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού Ν 2638 της 1/2 Σεπτ. 1998 «Οργάνωση και λειτουργία της ναυτικής εκπαίδευσης, μισθολογικές ρυθμίσεις για το προσωπικό αυτής και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 204). Σύμφωνα με το νόμο λειτουργούν οι παρακάτω ΑΕΝ:
• Α΄ Α.Ε.Ν. Ασπροπύργου, με έδρα τον Ασπρόπυργο: α) Σχολή Πλοιάρχων, β) Σχολή Μηχανικών
• Β΄ Α.Ε.Ν. Μακεδονίας, με έδρα τη Νέα Μηχανιώνα: α)Σχολή Πλοιάρχων, β)Σχολή Μηχανικών
• Γ΄ Α.Ε.Ν. Κρήτης, με έδρα τα Χανιά: α)Σχολή Πλοιάρχων, β)Σχολή Μηχανικών
• Δ΄ Α.Ε.Ν. Ύδρας, με έδρα την Ύδρα: Σχολή Πλοιάρχων
• Ε΄ Α.Ε.Ν. Κύμης, με έδρα την Κύμη: Σχολή Πλοιάρχων
• ΣΤ΄ Α.Ε.Ν. Σύρου, με έδρα τη Σύρο: Σχολή Πλοιάρχων
• Ζ΄ Α.Ε.Ν. Χίου, με έδρα τη Χίο: Σχολή Μηχανικών
• Η΄ Α.Ε.Ν.Οινουσσών, με έδρα τις Οινούσσες: Σχολή Πλοιάρχων
• Θ΄ Α.Ε.Ν Ιονίων Νήσων, με έδρα το Αργοστόλι: Σχολή Πλοιάρχων
• Ι΄ Α.Ε.Ν. Ηπείρου, με έδρα την Πρέβεζα: Σχολή Πλοιάρχων