Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- c. 1860 ή 1867-1909 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
1 αρχειακό κουτί
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γεννήθηκε στις 4 Μαρτίου 1851, στη Σκιάθο. Ήταν γιος του ιερέα Αδαμαντίου Εμμανουήλ και της Γκιουλώς (Αγγελικής Μωραΐτη). Είχε τέσσερις αδελφές -την Ουρανία, την Χαρίκλεια, την Σοφούλα και την Κυρατσούλα- και δύο αδελφούς -τον Εμμανουήλ που πέθανε μικρός και τον Γεώργιο.
Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές στο Δημοτικό και στο Ελληνικό σχολείο Σκιάθου, στο Σχολαρχείο Σκοπέλου, στο Γυμνάσιο Χαλκίδας, στο Γυμνάσιο Πειραιώς και τέλος στο Βαρβάκειο Λύκειο στην Αθήνα. Παρακολούθησε μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή χωρίς να την ολοκληρώσει.
Το πρώτο του μυθιστόρημα, Η Μετανάστις, δημοσιεύθηκε στα 1879-1880 στην εφημερίδα Νεολόγος Κωνσταντινουπόλεως. Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα Οι έμποροι των εθνών (Μη Χάνεσαι, 1882-1883), Η Γυφτοπούλα (Ακρόπολις, 1884), Χρήστος Μηλιώνης (περ. Εστία, 1885) και πλήθος διηγημάτων σε εφημερίδες και περιοδικά (1887-1911). Ο Παπαδιαμάντης εργάστηκε συστηματικά ως μεταφραστής στην Εφημερίδα του Δ. Κορομηλά, στην εφ. Άστυ κ.α. Με παραγγελία του Γ. Βλαχογιάννη, μετέφρασε επίσης τρία μεγάλα ιστορικά έργα: του Thomas Gordon, του George Finlay και του Νικόλαου Σπηλιάδη (γαλλικά) που εκδόθηκαν πολύ αργότερα.
Όπως είναι γνωστό, έζησε στο πλαίσιο της χριστιανικής παράδοσης, έζησε με οικονομική στενότητα, όσο ζούσε δεν πραγματοποιήθηκε αυτοτελής έκδοση έργου του, παρά μόνο της γαλλικής μετάφρασης δύο διηγημάτων του (1908). Είναι ένας από τους σημαντικότερους έλληνες λογοτέχνες και η επίδρασή του εξελίσσεται αδιάπτωτα.
Ο Παπαδιαμάντης πέθανε στις 3 Ιανουαρίου 1911 στη Σκιάθο, όπου είχε επιστρέψει από το 1908.
[Για βιογραφικές, βιβλιογραφικές πληροφορίες και πλούσια τεκμηρίωση βλ. την ιστοσελίδα της Εταιρείας Παπαδιαμαντικών σπουδών https://www.papadiamantis.net/ ]
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Τα τεκμήρια εντόπισε ο Ευριπίδης Μποτονάκης σε πεταμένο χαρτοκιβώτιο στην οδό Καλλιδρομίου, μέσα σε έναν ξαναχρησιμοποιημένο ταχυδρομικό φάκελο μεγάλου μεγέθους, με ένδειξη παραλήπτη, κατά την πρώτη χρήση του, την οικογένεια του Νικόλαου Φαλτάιτς και ένδειξη περιεχομένου κατά τη νεότερη χρήση του: “Χειρόγραφα Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη (τα σχολικά του βιβλία)”. Μετά τη διάσωσή τους τα δώρισε στο ΕΛΙΑ, τον Νοέμβριο του 2000. Τα τεκμήρια, όπως προκύπτει από τον φάκελο στον οποίο βρέθηκαν, προέρχονται από την οικογένεια του Νικόλαου Φαλτάιτς και της συζύγου του Ευφημίας Αλεξάνδρου, εγγονής της αδελφής του Παπαδιαμάντη, Ουρανίας.
Content and structure area
Scope and content
Τρία σχολικά τετράδια του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη από το μάθημα των αρχαίων ελληνικών, χειρόγραφο του κειμένου του «Κανών ικετήριος εις τον όσιον Διονύσιον τον εν Ολύμπω», επιστολή του προς τον ανιψιό του Νικόλαο Αλεξάνδρου, γιο της αδελφής του Ουρανίας (1904), απόκομμα δημοσίευσης κειμένου του με τίτλο «Τα συμβάντα της Σκιάθου» (1908), μολύβι που αποδίδεται στον συγγραφέα, δήλωση του Ιωάννη Αλεξάνδρου, συζύγου της αδελφής του Ουρανίας, προς τον έφορο Σκοπέλου (1903).
Στο ίδιο αρχειακό κουτί φυλάσσονται και δύο πρωτότυπα παπαδιαμαντικά τεκμήρια που προϋπήρχαν στη συλλογή του ΕΛΙΑ: μία επιστολή του συγγραφέα στον Γ. Πετρίδη και το απολυτήριό του από το Γυμνάσιο.
Στο ίδιο αρχειακό κουτί έχουν επίσης τοποθετηθεί -με μόνο κριτήριο το θέμα- και κάποια τεκμήρια που έχουν έμμεση σχέση με τον Παπαδιαμάντη.
Appraisal, destruction and scheduling
Δεν έγιναν εκκαθαρίσεις.
Accruals
Δεν αναμένονται προσθήκες.
System of arrangement
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.
Conditions governing reproduction
Language of material
- Greek
Script of material
Language and script notes
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
Σοφία Μπόρα, «Απροσδόκητα παπαδιαμαντικά ευρήματα», Τα νέα του ΕΛΙΑ, τχ. 57 (χειμερινό αρχειοστάσιο 2000) 17-33.
Notes area
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
2000
Script(s)
Sources
Δελτίο περιγραφής Φορέα
Archivist's note
Σοφία Μπόρα