Fonds Α.Ε. 7/98 - Μερκούρης, Σταμάτης

Identity area

Reference code

GR ELIA-MIET Α.Ε. 7/98

Title

Μερκούρης, Σταμάτης

Date(s)

  • 1884-1960 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

3 φάκελοι

Context area

Name of creator

(1895-1967)

Biographical history

Ο Σταμάτης Μερκούρης (Αθήνα,1895-Λονδίνο,1967), ήταν ο νεώτερος γιος του δημάρχου Αθηναίων, Σπύρου Μερκούρη. Αξιωματικός του Ιππικού, αναμίχθηκε στην πολιτική και εντάχθηκε στην αντιβενιζελική παράταξη. Έλαβε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία και μετά την Καταστροφή απομακρύνθηκε από την επανάσταση του 1922. Το 1923-1934 ήταν γενικός διευθυντής του δήμου Αθηναίων επί δημαρχίας του πατέρα του. Αργότερα διετέλεσε υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ στην κυβέρνηση του Γ. Κονδύλη (10/10-30/11/1935), που επανέφερε το καθεστώς της Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της Μεταξικής δικτατορίας εκτοπίστηκε (1936-1939). Στον πόλεμο του 1940 ανακλήθηκε και ανέλαβε τη διεύθυνση του 2ου γραφείου του Α΄ Σώματος Στρατού. Τον Ιανουάριο του 1942 ίδρυσε την αντιστασιακή οργάνωση “Ριζοσπαστική Οργάνωσις" που εξέδιδε ομώνυμη εφημερίδα (μετά την απελευθέρωση μετωνομάστηκε σε “Ριζοσπαστική Ηχώ"). Τμήμα της ανήκε στην οργάνωση Alice που φυγάδευε Άγγλους και Έλληνες στη Μέση Ανατολη και διέθετε δίκτυο ασυρμάτων. Ο Μερκούρης μεταπολεμικά διετέλεσε υπουργός Δημοσίας Τάξεως (22/11/1945-27/2/1946) και Δημοσίων Έργων (27/2-11/3/1946). Αναδείχθηκε βουλευτής το 1950 με την Ε.Π.Ε.Κ., με τον Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου το 1952, την Ε.Δ.Α. το 1958, 1963, 1964. Συμμετείχε χωρίς επιτυχία στις εκλογές του 1951 με το Κόμμα Φιλελευθέρων, και το 1956 με την Ε.Ρ.Ε. Το 1950 ορίστηκε αντιπρόσωπος της Ελλάδας στη Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το 1955 έλαβε μέρος στην τριμερή διάσκεψη του Λονδίνου για το Κυπριακό. Την τριετία 1956-1959 ασχολήθηκε με το ζήτημα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο από τους Άγγλους. Διετέλεσε πολιτικός σύμβουλος των ελληνικών αντιπροσωπειών στις δύο υποεπιτροπές που συνέστησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την εξέταση των παραβιάσεων, μετά από αντίστοιχες προσφυγές της Ελλάδας, (7/5/1956, 17/7/1957). Ήταν επίσης πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής δια την Βαλκανικήν Συνεννόησιν το 1961.

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Δωρεά από τον γιό του, Σπύρο Μερκούρη, τον Ιανουάριο του 1998.

Content and structure area

Scope and content

Το αρχείο αποτελείται από αλληλογραφία, υπομνήματα, σημειώσεις και αναφορές, πρακτικά συνεδριάσεων διαφόρων επιτροπών του Συμβουλίου της Ευρώπης, αποκόμματα εφημερίδων, χάρτες, προκηρύξεις, φύλλα της “Ριζοσπαστικής Οργανώσεως", φυλλάδια κ.ά. Αφορά κυρίως την οργάνωση “Ριζοσπαστική Οργάνωσις", τις εφημερίδες της, “Ριζοσπαστική Οργάνωσις" και “Ριζοσπαστική Ηχώ", το Κυπριακό, το Συμβούλιο της Ευρώπης, την υπηρεσία του στο δήμο Αθηναίων και την Ελληνικήν Επιτροπήν δια την Βαλκανικήν Συνεννόησιν το 1961.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Διατηρήθηκε η αρχική ταξινόμηση που ήταν θεματική.

Διάγραμμα ταξινόμησης

Φάκελος 1

Κυπριακό ζήτημα (1855-1960)

Φάκελος 2

Ποικίλα (1936-1960)

Φάκελος 3

Χάρτες (1884-1925)

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Υλικό για το Κυπριακό την περίοδο αυτή, υπάρχει στα αρχεία των Χριστόφορου Χρηστίδη, Πόλυ Μοδινού, Μάριου Πλωρίτη. Στο αρχείο του Νικολάου Αποστολόπουλου υπάρχει υλικό που αφορά τους Σπύρο και Γεώργιο Μερκούρη (αδελφό του Σταμάτη).

Related descriptions

Publication note

Notes area

Note

Αναλυτικά για το ιστορικό των προσφυγών βλ. Χρ. Χρηστίδη, Κυπριακό και ελληνοτουρκικά. Πορεία μιας εθνικής χρεωκοπίας 1953-1967, Αθήνα 1967, σελ. 345-388).

Note

Alternative identifier(s)

Access points

Subject access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Sources

Δελτίο περιγραφής Φορέα.

Archivist's note

Archivist's note

Accession area

Related subjects

Related people and organizations

Related genres

Related places