Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή που έχει ως δηλωμένο σκοπό τη διαμεσολάβηση μεταξύ των πολιτών και της Διοίκησης, δηλαδή των δημοσίων υπηρεσιών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και ορισμένων επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας. Η διαμεσολάβηση αποσκοπεί στην προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών, την υπεράσπιση του πολίτη έναντι διακρίσεων εις βάρος του, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και την τήρηση της νομιμότητας. Η διερεύνηση ξεκινάει κατόπιν έγκαιρης αναφοράς του πολίτη, αφού πρώτα έχει γίνει προσπάθεια να επιλυθεί το ζήτημα με τον ίδιο τον φορέα και εφόσον η προσπάθεια απέβη άκαρπη ή προβληματική.
Στην Ελλάδα, ο θεσμός αυτός καθιερώθηκε με τον ιδρυτικό νόμο 2477 του1997, με την προσθήκη του νέου νόμου 3094/2003. Διεθνώς είναι γνωστός ως Διαμεσολαβητής (Ombudsman), θεσμός που υπάρχει σε 85 χώρες σε όλο τον κόσμο και σε 27 ευρωπαϊκές χώρες.
Ο Συνήγορος του Πολίτη περιλαμβάνει έξι συνεπικουρικούς θεματικούς κύκλους οι οποίοι εποπτεύονται και συντονίζονται από αντίστοιχους Βοηθούς Συνηγόρους. Οι Κύκλοι είναι οι εξής:
α) Κύκλος Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
β) Κύκλος Κοινωνικής Προστασίας
γ) Κύκλος Ποιότητας Ζωής
δ) Κύκλος Σχέσεων Κράτους-Πολίτη
ε) Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού
στ) Κύκλος Ισότητας των Φύλων (από το 2016, έχει μετατραπεί σε κύκλο Ίσης Μεταχείρισης)