Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1841-1916 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
5 αρχειακά κουτιά
Context area
Name of creator
Biographical history
Η Σοφία Τρικούπη, κόρη του Σπυρίδωνος Τρικούπη και της Αικατερίνης Μαυροκορδάτου, γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1838. Μεγάλωσε και μορφώθηκε στην αγγλική πρωτεύουσα και συναναστράφηκε τον κύκλο των επιφανών πολιτικών, καθηγητών και ευγενών ανδρών που είχε η οικογένεια. Μετά το θάνατο των γονέων τους αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στον αδελφό της. Δεν υπήρχε επίσημος ξένος που να μην επισκέφθηκε το σπίτι της, το οποίο ήταν κέντρο διπλωματικών, πολιτικών και κοινωνικών συγκεντρώσεων. Μετά το θάνατο του Χαρίλαου Τρικούπη (1896) η Σοφία απομονώθηκε σπίτι της ζώντας με τις αναμνήσεις του «Μεγάλου» αδελφού της.
Πέθανε στην Αθήνα το 1916.
Archival history
Με τη διαθήκη της (1912) η Σοφία Τρικούπη κατέστησε κληρονόμους της τον εξάδελφό της Κωνσταντίνο Θ.Τρικούπη και τον πρώην γραμματέα του αδελφού της Κωνσταντίνο Παπαλουκά, από τους οποίους ζήτησε να συμμορφωθούν με τις προφορικές εντολές της για τη φύλαξη και την παράδοση στην έρευνα των αρχείων του πατέρα και του αδελφού της τα οποία είχε στην κατοχή της. Στα χέρια του Κ.Παπαλουκά περιήλθαν, εκτός από ολόκληρο το αρχείο (5 λευκώματα) του Σπυρίδωνος Τρικούπη, τα 30 λευκώματα/τόμοι του αρχείου Χαριλάου Τρικούπη καθώς και 3 από τα 5 λευκώματα του αρχείου της Σοφίας Τρικούπη. Αργότερα το συγκεκριμένο αρχειακό υλικό βρέθηκε στα χέρια του μικρανηψιού του Παπαλουκά, δικηγόρου Χάρη Νιανιάρα, από τον οποίο το αγόρασε το Ε.Λ.Ι.Α., το 1985. Κάποια λυτά έγγραφα του αρχείου Χαριλάου Τρικούπη και 2 από τα λευκώματα της Σοφίας είχαν περιέλθει στον Κωνσταντίνο Τρικούπη, του οποίου ο εγγονός, ο αείμνηστος βουλευτής Κωνσταντίνος Τρικούπης δώρισε στο Ε.Λ.Ι.Α., σε δύο διαδοχικές φάσεις το 1988 κ΄ 1989.
[Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από την εισαγωγή της Λύντια Τρίχα, Διπλωματία και Πολιτική, Χαρίλαος Τρικούπης-Ιωάννης Γεννάδιος, Αλληλογραφία 1863-1894. Αθήνα Ε.Λ.Ι.Α., 1991.]
Συντήρηση τεκμηρίων
Τα τεκμήρια των αρχείων και των τριών μελών της οικογένειας Τρικούπη αποκολλήθηκαν από τα λευκώματα (στα οποία ήταν επικολλημένα από τη Σοφία Τρικούπη) και συντηρήθηκαν σε δύο φάσεις (1997 και 2000) από τον συντηρητή Ερρίκο Δελλαρόκα. Το αρχείο της Σοφίας συντηρήθηκε το 2000 και επανεγκιβωτίστηκε το 2003.
Immediate source of acquisition or transfer
Αγορά από τον δικηγόρο Χάρη Νιανιάρα το 1985. Δωρεά Κωνσταντίνου Τρικούπη (1988,1989).
Content and structure area
Scope and content
Το αρχείο αποτελείται από την αλληλογραφία της Σοφίας Τρικούπη με ξένους κυρίως διπλωμάτες, πολιτικούς, καθηγητές αλλά και έλληνες επιστολογράφους και αφορά ως επί το πλείστον τις κοινωνικές συναναστροφές της: ευχαριστίες για συλλυπητήρια, για την αποστολή μεταλλίου και φωτογραφίας του Χαριλάου Τρικούπη σε συνεργάτες και φίλους, κοινωνικές ειδήσεις κλπ. Περιλαμβάνονται επίσης η οικογενειακή αλληλογραφία της (επιστολές Χαρίκλειας, Νικολάου, Ελένης Μαυροκορδάτου, Κωνσταντίνου Τρικούπη και άλλων εξαδέλφων και ανηψιών) και αριθμός επιστολών που απευθύνονται στη μητέρα της Αικατερίνη και στον πατέρα της καθώς και ποικίλα έγγραφα σχετικά με βιογραφικά στοιχεία, ποιήματα στη μνήμη του Χ.Τρικούπη κλπ. Η Σ.Τρικούπη έκανε συλλογή αυτογράφων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν στην αλληλογραφία της επιστολές διαφόρων διακεκριμένων προσωπικοτήτων της εποχής.
[Βλέπε επισυναπτόμενο ονομαστικό κατάλογο των κυριοτέρων ξένων και ελλήνων επιστολογράφων].
Κουτί 1 Αλληλογραφία - Ξένοι επιστολογράφοι (Α-J)
Κουτί 2 Αλληλογραφία - Ξένοι επιστολογράφοι (L-W)
Κουτί 3 Αλληλογραφία- Ξένοι επιστολογράφοι (Y)
Κουτί 4 Αλληλογραφία – Έλληνες επιστολογράφοι (A-X)
Κουτί 5 Αλληλογραφία με Έλληνες (1867-1916)– Οικογενειακή αλληλογραφία (1866-1912) και ποικίλα οικογενειακά Σπυρίδωνος, Αικατερίνης και Χαριλάου Τρικούπη (1841-1897).
Appraisal, destruction and scheduling
Δεν έγινε καμμία εκκαθάριση.
Accruals
Δεν αναμένονται προσθήκες.
System of arrangement
Αλφαβητική ταξινόμηση κατά αποστολέα της αλληλογραφίας, με κριτήριο τον αριθμό (πάνω από δύο) των επιστολών κάθε επιστολογράφου και παράλληλα χρονολογική ταξινόμηση για όσους επιστολογράφους γράφουν μία φορά.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά
Physical characteristics and technical requirements
Σε αρκετές επιστολές λείπει το δεύτερο φύλλο, σε άλλες έχει κοπεί με ψαλίδι κατά την επικόλληση των τεκμηρίων σε λευκώματα. το χαρακτηριστικό τυπωμένο μονόγραμμα των επιστολόχαρτων.
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
Notes area
Note
Η αναζήτηση των ονομάτων δεν πρέπει να εξαντλείται στα ονόματα που αναφέρονται στον κατάλογο, αλλά να επεκτείνεται και στη χρονολογική ταξινόμηση, όπου περιλαμβάνονται επιστολές αποστολέων που έγραψαν μία φορά αλλά μπορεί να είναι επώνυμοι (συλλογή αυτογράφων προσωπικοτήτων και ευγενών).
Note
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
- Τρικούπης, Χαρίλαος (Subject)
- Τρικούπης, Σπυρίδων (Subject)
- Μαυροκορδάτου, οικογένεια (Subject)
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
Ιούλιος-Αύγουστος 2003
Script(s)
Sources
Δελτίο περιγραφής Φορέα.
Archivist's note
Χριστίνα Βάρδα