Περιοχή αναγνώρισης
Κωδικός αναγνώρισης της ενότητας περιγραφής
Τίτλος
Χρονολογία(ες)
- 1864-1981 (Δημιουργία)
Επίπεδο περιγραφής
Αρχείο
Μέγεθος και υπόστρωμα της ενότητας περιγραφής (ποσότητα, όγκος ή διαστάσεις)
Περιοχή πλαισίου παραγωγής
Όνομα του παραγωγού
Διοικητική ιστορία
Η ιστορία του Λαυρίου και της μεταλλευτικής και μεταλλουργικής δραστηριότητας στην περιοχή ξεκινούν από την αρχαιότητα. Η περιοχή υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα μεταλλουργικά κέντρα εκμετάλλευσης αργυρομολυβδούχων μεταλλευμάτων και παραγωγής ασημιού. Η δραστηριότητα αυτή έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τη περίοδο ακμής της Αθηναϊκής δημοκρατίας. Η παύση των μεταλλευτικών εργασιών κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, σήμανε και το κλείσιμο της εκμετάλλευσης των ορυχείων.
Το νεότερο Λαύριο δημιουργήθηκε με αφετηρία τις έρευνες του Έλληνα μεταλλειολόγου Ανδρέα Κορδέλα, το 1863. Η "Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου", δεύτερο επιχειρηματικό εγχείρημα, στη χώρα μας, του Ιταλού μεταλλειολόγου και επιχειρηματία Jean Baptiste Serpieri, ιδρύθηκε το 1875 στη περιοχή του Κυπριανού. Η εταιρεία υπήρξε μια από τις μακροβιότερες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Κύρια δραστηριότητα της ήταν η επεξεργασία ποικίλων αργυρομολυβδούχων μεταλλευμάτων, με βασικά προϊόντα τον μόλυβδο υψηλής ποιότητας και το ασήμι. Οι μεταλλευτικές-μεταλλουργικές επιχειρήσεις του Λαυρίου, με προεξάρχουσες τη Γαλλική (1875-1981) και την Ελληνική (1873-1917), και η πρώτη ιδιαίτερα, υπήρξαν πρωτοπόρες στην εισαγωγή τεχνολογικών καινοτομιών τόσο στην ίδια την παραγωγή όσο και στο δημόσιο βίο (μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, κατασκευή του σιδηροδρόμου σύνδεσης Λαυρίου - Αθήνας - Πειραιά, οργανωμένα οικιστικά σύνολα στέγασης εργαζομένων κ.ο.κ.) και διαμόρφωσαν την πόλη του Λαυρίου ως την πρώτη «company town» της χώρας, που μετεξελίχθηκε σε βιομηχανική πόλη μετά τον Β’ΠΠ. Ταυτόχρονα, η συσσώρευση του εργατικού δυναμικού από διάφορες περιοχές, η δημιουργία των πρώτων σωματείων και εργατικών κινητοποιήσεων, αποτέλεσαν κομβικά σημεία στην ιστορία του Ελληνικού εργατικού κινήματος. Η μακρόχρονη μεταλλευτική δραστηριότητα συνέβαλε στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής αλλά και της χώρας, ιδίως κατά τον 19ο και πρώιμο 20ο αι.
Από το 1992 οι εγκαταστάσεις της ΓΕΜΛ έχουν κηρυχθεί ενιαίο διατηρητέο μνημείο εθνικής κληρονομιάς, έχουν περιέλθει στο Δημόσιο και αποδοθεί (1993) στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για την αξιοποίησή τους, με την ίδρυση και λειτουργία του Τεχνολογικού και Πολιτιστικού Πάρκου. Φορέας διαχείρισης του χώρου είναι η Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του ΕΜΠ (ΕΑΔΙΠ-ΕΜΠ) που ιδρύθηκε το 1996 για τον σκοπό αυτό.
Όνομα του παραγωγού
Όνομα του παραγωγού
Φορέας διατήρησης του αρχείου
Ιστορικό της ενότητας περιγραφής
Διαδικασία πρόσκτησης
Αγορά από δημοπρατήρια εσωτερικού ή εξωτερικού με τα έσοδα των συνδρομών των μελών της Ε.ΜΕ.Λ., διάσωση από εγκαταλελειμμένες αποθήκες και μη φυλασσόμενους ερειπωμένους χώρους, δωρεές από προσφορά παλαιών εργαζομένων ή συλλεκτών.
Περιοχή περιεχομένου και διάρθρωσης
Παρουσίαση περιεχομένου
Το αρχείο περιλαμβάνει α) ιστορικά έντυπα της ιταλογαλλικής εταιρίας Hilarion Roux et Cie (1864-1873) που αφορούν και στο Λαυρεωτικό Ζήτημα από πολιτικής διπλωματικής, τεχνολογικής και οικονομικής πλευράς (1871-1873), β) μεγάλο μέρος του Αρχείου της Εταιρείας Μεταλλουργείων του Λαυρίου (όλου του φάσματος των παραγωγικών δραστηριοτήτων της) καθώς και την πλήρη σειρά των εντύπων των Εκθέσεων του Δ.Σ. προς τις Γ.Σ. των μετόχων (1873-1948), γ) περιορισμένο τμήμα του Αρχείου της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου (Compagnie Française des Mines du Laurium): κυρίως σχέδια (μηχανολογικά-τοπογραφικά-αρχιτεκτονικά), χάρτες (γεωλογικούς-μεταλλευτικούς-τοπογραφικούς), περί τα 180 τεκμήρια (σχέδια και χάρτες) και περί τα 25 χαρτοκιβώτια με υλικό χύδην-αταξινόμητο προερχόμενο κυρίως από το αρχείο του τμήματος προσωπικού.
Επιλογές, εκκαθαρίσεις και τελική διατήρηση
Προσθήκες υλικού
Δεν αναμένονται προσθήκες υλικού
Σύστημα ταξινόμησης
Περιοχή όρων πρόσβασης και χρήσης
Όροι πρόσβασης
Μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου προς το Δ.Σ. και συμπλήρωση ειδικού εντύπου στο οποίο αναφέρεται ρητά ο σκοπός της μελέτης, το αιτούμενο υλικό, ο πιθανός απαιτούμενος χρόνος, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξάμηνο με δυνατότητα παράτασης μετά από νέα αίτηση. Σε περίπτωση που το αιτούμενο υλικό έχει δοθεί σε άλλο ερευνητή για δημοσίευση, ο ερευνητής ενημερώνεται για τις προϋπάρχουσες σχετικές εγκρίσεις του Δ.Σ. και του γνωστοποιούνται τα ονόματα των ερευνητών. Το αρχειακό υλικό δεν δανείζεται, δίνεται για ανάγνωση αποκλειστικά στα γραφεία της Ε.ΜΕ.Λ. Στις εκπονηθείσες εργασίες πρέπει να αναφέρεται ως πηγή το ΙΑΛ-Ε.ΜΕ.Λ. και να κατατίθενται δύο αντίτυπά τους στο ΙΑΛ-Ε.ΜΕ.Λ.
Όροι αναπαραγωγής
Η χορήγηση αντιγράφων του αρχειακού υλικού για μελέτη ή δημοσίευση τελεί υπό την έγκριση της Επιτροπής (με έγκριση του Δ.Σ. της Ε.ΜΕ.Λ) με γνώμονα την αξία και σπανιότητα του υλικού καθώς και την ενδεχόμενη φθορά του. Τα φθαρμένα και σπάνια τεκμήρια δε δίνονται για αναπαραγωγή.
Γλώσσα(ες) των τεκμηρίων
Αλφάβητο(α) των τεκμηρίων
Σημειώσεις για τη γλώσσα και γραφή των τεκμηρίων
Ελληνικά, γαλλικά
Φυσικά χαρακτηριστικά και τεχνικές προϋποθέσεις
Εργαλεία έρευνας
Περιοχή συμπληρωματικών πηγών
Εντοπισμός πρωτοτύπων
Εντοπισμός αντιγράφων
Συμπληρωματικές πηγές / σχετικές ενότητες περιγραφής
Σημείωση δημοσίευσης
Περιοχή παρατηρήσεων
Εναλλακτικός(οί) κωδικός(οί) αναγνώρισης
Σημεία πρόσβασης
Τόποι
Ονόματα
Περιοχή ελέγχου της περιγραφής
Κωδικός αναγνώρισης περιγραφής
Κωδικός αναγνώρισης του φορέα καθιέρωσης της εγγραφής
Κανόνες και/ή συμβάσεις
Ημερομηνίες δημιουργίας, αναθεώρησης ή κατάργησης της περιγραφής
1994-1999
Αλφάβητο(α)
Πηγές
Παρατηρήσεις και Όνομα Αρχειονόμου
Γιώργος Ν. Δερμάτης