Fonds A.E. 116 - Εφταλιώτης, Αργύρης – Πάλλης, Αλέξανδρος (Αλληλογραφία)

Identity area

Reference code

GR ELIA-MIET A.E. 116

Title

Εφταλιώτης, Αργύρης – Πάλλης, Αλέξανδρος (Αλληλογραφία)

Date(s)

  • 1889-1907 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

1 φάκελος

Context area

Name of creator

Biographical history

Ο Αλέξανδρος Πάλλης, παραλήπτης των επιστολών, ηπειρώτης την καταγωγή, γεννήθηκε στον Πειραιά το 1851. Πριν ολοκληρώσει τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή, μετοίκησε στο Manchester της Αγγλίας, εργαζόμενος στον εμπορικό οίκο Ράλλη, όπου γνώρισε τον Αργύρη Εφταλιώτη. Η φιλία τους συνεχίστηκε και στην Βομβάη των Ινδιών όπου διέμειναν για επαγγελματικούς λόγους. Τέλος, εγκαταστάθηκε στο Liverpool, απέκτησε πέντε παιδιά και πέθανε το 1933.

Ο Πάλλης υπήρξε βασικός πρωτεργάτης του δημοτικισμού. Η προσφορά του συνίσταται κυρίως στο μεταφραστικό του έργο. Μετέφρασε έργα του Ευριπίδη, του Θουκυδίδη, του Shakespeare, του Kant, και άλλων, τα οποία εξέδωσε στον τόμο Κούφια Καρύδια (1915) με το ψευδώνυμο Λέκας Αρβανίτης Μαλλιαρός. Σημαντικές μεταφράσεις του θεωρούνται η Ιλιάδα του Ομήρου και η Νέα Διαθήκη, οι αντιδράσεις για την οποία οδήγησαν στα «Ευαγγελικά» (1901).

Το πρωτότυπο λογοτεχνικό έργο του Πάλλη περιορίζεται στα Τραγουδάκια για παιδιά (1889), την ποιητική συλλογή Ταμπουράς και κόπανος (1907) και το πεζό αφήγημα Μπρουσός (1921), το οποίο αρχικά δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο Νουμά.

Τον δημοτικισμό υποστήριξε και ως κύριος χρηματοδότης των φορέων του κινήματος.

[Πηγές: Λίνος Πολίτης, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1985, σσ. 210-214. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 3, 8]

Name of creator

(1849 - 1923)

Biographical history

Αργύρης Εφταλιώτης ήταν το φιλολογικό ψευδώνυμο του Κλεάνθη Κ. Μιχαηλίδη. Γιος του δασκάλου Κωνσταντίνου Μιχαηλίδη, γεννήθηκε στον Μόλυβο της Λέσβου το 1849. Μετά το θάνατο του πατέρα του, σε ηλικία ακόμη 17 ετών, πήγε στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια στην Αγγλία, όπου εργάσθηκε αρχικά στο Manchester και κατόπιν σε διάφορες πόλεις της Αγγλίας (Liverpool, Hall), καθώς και στη Βομβάη της Ινδίας, ως υπάλληλος του εμπορικού οίκου των αδελφών Ράλλη. Πέθανε το 1923 στο Cap d’Antibes.

Ως ποιητής εμφανίσθηκε με τη συλλογή Τραγούδια ξενιτευμένου, η οποία κέρδισε τον έπαινο στον Α΄ Φιλαδέλφειο διαγωνισμό το 1889. Δυο χρόνια αργότερα συμμετείχε στον ίδιο διαγωνισμό με τις συλλογές Καθρέπτης του Πύργου μου και Αγάπης λόγια. Η δεύτερη συλλογή αποτελείται από 32 σονέτα σε δεκατρισύλλαβο, επηρεασμένα από τον Shakespeare. Ήταν αφιερωμένο στη γυναίκα του Ελίζα.

Μαζί με τον Ψυχάρη και τον Αλέξανδρο Πάλλη, ο Εφταλιώτης πρωταγωνίστησε για την καθιέρωση της δημοτικής. Από το 1889 δημοσίευε ηθογραφικά διηγήματα τα οποία εξέδωσε το 1897 με τον τίτλο Νησιώτικες ιστορίες. Το 1900 δημοσίευσε το εκτενέστερο αφήγημά του, τη Μαζώχτρα, και το μοναδικό θεατρικό του έργο Βουρκόλακας.

Συνέγραψε επίσης δυο αφηγηματικά κείμενα με πνεύμα διδακτικό: τις Φυλλάδες του Γεροδήμου (1897) και την Ιστορία της Ρωμιοσύνης (1901).

Από το 1914 επικεντρώθηκε στη μετάφραση της Οδύσσειας, με πρότυπο την μετάφραση της Ιλιάδας από τον Πάλλη, την οποία όμως δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει.

Archival history

Οι επιστολές προσφέρθηκαν από την οικογένεια Πάλλη στον Κίμωνα Μ. Μιχαηλίδη (1906-1952), μετά τον θάνατο του οποίου περιήλθαν στη κατοχή του Βαγγέλη Αντ. Καραγιάννη.

Immediate source of acquisition or transfer

Δωρεά του Βαγγέλη Αντ. Καραγιάννη.

Content and structure area

Scope and content

Πρόκειται για 80 επιστολές του Εφταλιώτη προς τον Πάλλη (16 σε ταχυδρομικά δελτάρια) από το 1889 μέχρι και το 1907. Για τις 8 επιστολές χωρίς ημερομηνία, ο εκδότης τους, Βαγγέλης Καραγιάννης, υπολόγισε τη χρονολογία από τις εσωτερικές ενδείξεις του κειμένου. Τα περισσότερα γράμματα αναφέρονται στον δημοτικισμό –σχετικές ομιλίες, γραπτά, συναντήσεις, γεγονότα– θέμα το οποίο με το πέρασμα του χρόνου γινόταν η σημαντικότερη φροντίδα τους. Τέλος, λίγες αναφορές απαντούν σε προσωπικά ή οικογενειακά θέματα των επιστολογράφων.

Appraisal, destruction and scheduling

Δεν έγινε καμία εκκαθάριση.

Accruals

System of arrangement

Χρονολογική

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Ελληνικά

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Ε.Λ.Ι.Α.-Μ.Ι.ΕΤ.: Αρχεία Δημοτικιστών και Πάλλη-Βλαστού (Ε.Λ.Ι.Α.)

Related descriptions

Publication note

Βαγγέλης Καραγιάννης, Ογδόντα ανέκδοτα γράμματα του Αργύρη Εφταλιώτη (1889-1907) προς τον Αλέξανδρο Πάλλη, Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α., 1993.

Notes area

Note

Note

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση

Dates of creation revision deletion

Μάιος 2006

Script(s)

Sources

Archivist's note

Ελένη Ράμφου

Accession area