Fonds αρ.comp. 391 - Τρικούπης, Σπυρίδων

Identity area

Reference code

GR ELIA-MIET αρ.comp. 391

Title

Τρικούπης, Σπυρίδων

Date(s)

  • 1813-1865 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

2 αρχειακά κουτιά (4 φάκελοι)

Context area

Name of creator

(1788-1873)

Biographical history

Ο Σπυρίδων Τρικούπης, γιος του Ιωάννη και της Αλεξάνδρας Παλαμά, γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1788. Μαθητής της Σχολής των Παλαμάδων, έμαθε ιταλικά, αγγλικά και γαλλικά στην Πάτρα, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος του αγγλικού προξενείου. Φίλος του λόρδου Guilford, ταξίδεψε με την προτροπή του στην Ευρώπη, για να παρακολουθήσει σπουδές φιλολογίας και φιλοσοφίας. Τους πρώτους μήνες του 1822 επέστρεψε στην Ελλάδα και τάχθηκε στο πλευρό του Αλ.Μαυροκορδάτου, ενώ από το 1824-1828 εκλεγόταν πληρεξούσιος της επαρχίας Μεσολογγίου. Συνεργάστηκε με τον Ι.Καποδίστρια ως γενικός γραμματέας της Επικρατείας και επί των Εξωτερικών υποθέσεων με τον οποίον όμως διαφώνησε για θέματα εσωτερικής πολιτικής και τον αντιπολιτεύθηκε. Επί Αντιβασιλείας (1833) ανέλαβε την προεδρία της κυβερνήσεως καθώς και τη γραμματεία επί των Εξωτερικών και Εκκλησιαστικών. Από το 1834 ως το 1837 διετέλεσε πρεσβευτής της Ελλάδος στο Λονδίνο, ενώ επιστρέφοντας στην Ελλάδα τέθηκε επικεφαλής της συνταγματικής αντιπολίτευσης. Το 1841 και μέχρι την κατάργηση των πρεσβειών το 1843 ξαναβρέθηκε στο Λονδίνο. Έλαβε μέρος ως υπουργός επί των Εξωτερικών και Εκκλησιαστικών στην πρώτη μετά την Εθνοσυνέλευση κυβέρνηση του Αλ. Μαυροκορδάτου, ενώ από το 1844 μέχρι το 1849 παρέμεινε εκτός εξουσίας αλλά μέλος της Γερουσίας. Το 1849 ο Τρικούπης επέστρεψε στην πρεσβεία του Λονδίνου όπου παρέμεινε μέχρι το 1862, όταν αποχώρησε πλέον για λόγους υγείας και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα για να ιδιωτεύσει.
Ο Τρικούπης εκτός από πολιτικός υπήρξε σπουδαίος λόγιος, ρήτορας και ιστοριογράφος. Εκφώνησε μεταξύ πολλών άλλων τον περίφημο επικήδειο λόγο στο λόρδο Βύρωνα (1824) και το λόγο «περί ομονοίας» (1825). Το σπουδαιότερο όμως έργο του είναι η συγγραφή της τετράτομης Ιστορίας της Ελληνικής Επαναστάσεως, η οποία εκδόθηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο το 1856.
Ο Τρικούπης παντρεύτηκε το 1826 την Αικατερίνη Μαυροκορδάτου (Κων/πολη, 1800-Αίγινα, 1871), αδελφή του Αλέξανδρου, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά: τον Χαρίλαο (1832-1896) και τη Σοφία (1838-1916).
Ο Σπυρίδων Τρικούπης πέθανε στην Αθήνα, πλήρης ημερών, το 1873.

Archival history

Το αρχείο του Σπυρίδωνος Τρικούπη ταξινομήθηκε από την κόρη του Σοφία σε πέντε λευκώματα. Με την από 12 Αυγούστου διαθήκη της η Σοφία Τρικούπη κατέστησε κληρονόμους της τον εξάδελφό της Κωνσταντίνο Θ.Τρικούπη και τον πρώην γραμματέα του αδελφού της Κωνσταντίνο Παπαλουκά από τους οποίους ζήτησε να συμμορφωθούν με τις προφορικές εντολές της για τη φύλαξη των αρχείων του πατέρα της και του αδελφού της και την παράδοσή τους στην έρευνα. Το αρχείο του Σπυρίδωνος Τρικούπη καθώς και το μεγαλύτερο μέρος του αρχείου του Χαριλάου Τρικούπη πήρε ο Κ.Παπαλουκάς, τα οποία περιήλθαν στα χέρια του μικρανηψιού του, δικηγόρου, Χαρ.Νιανιάρα.

Immediate source of acquisition or transfer

Αγορά από Χάρη Νιανιάρα, 1987 ή 1989 (;).

Content and structure area

Scope and content

Το αρχειακό υλικό αποτελείται από αλληλογραφία Ελλήνων και ξένων επιστολογράφων που αναφέρεται: στη δημόσια υπηρεσία του Σπυρίδωνος Τρικούπη -την πολιτική του ιδιότητα ως πληρεξουσίου Μεσολογγίου, τα πολιτικά του αξιώματα επί Καποδίστρια, Αντιβασιλείας, κυβερνήσεως Αλ.Μαυροκορδάτου (1825-1862)-, στην πολιτική σχέση του με τον Αλ.Μαυροκορδάτο (1827-1855) και κυρίως τη διπλωματική του δραστηριότητα στις εξωτερικές υποθέσεις της Ελλάδος ως απεσταλμένου πρεσβευτή στο Λονδίνο (1850-1861).

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Δεν τηρήθηκε απόλυτα η αρχική ταξινόμηση των λευκωμάτων η οποία ήταν καθαρά χρονολογική, αλλά για λόγους ευχρηστίας έγινε παράλληλη ταξινόμηση της αλληλογραφίας κατά αποστολέα και κατά ιδιότητα των επιστολογράφων.

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Αναλυτική περιγραφή φακέλου/υποφακέλου σε ηλεκτρονική μορφή

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Ε.Λ.Ι.Α.-Μ.Ι.Ε.Τ.: Αρχείο Χαριλάου και Σοφίας Τρικούπη, αρχείο Α.Πάικου, αρχείο οικογένειας Δεληγεώργη.
Άλλoι φορείς: Αρχείο Αλ.Μαυροκορδάτου (Γ.Α.Κ.), αρχείο οικογένειας Α.Ρ.Ραγκαβή (Ακαδημία Αθηνών / Κ.Ε.Ι.Ν.Ε), αρχείο Λ. και Γ. Κουντουριώτη (Γ.Α.Κ.)

Related descriptions

Publication note

Notes area

Note

Οι επιστολές του ενός εκ των πέντε λευκωμάτων αποκολλήθηκαν στο παρελθόν (δεν γνωρίζω πότε και από ποιόν, αλλά ήταν λυτές σε ντοσιέ, ταξινομημένες κατά επιστολογράφο), ενώ οι υπόλοιπες (4 λευκώματα που έφεραν επικολλημένες ενδείξεις στο εσωτερικό καθώς και τις ενδείξεις «Ιδιαίτερα» με χρονολογίες στα εξώφυλλα) αποκολλήθηκαν από τον συντηρητή Ερ.Δελλαρόκα την άνοιξη του 1997. Το σύνολο της λυτής αλληλογραφίας βρίσκεται σήμερα τοποθετημένο σε τέσσερις φακέλους (2 αρχειακά κουτιά).

Note

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Sources

Δελτίο περιγραφής Φορέα.

Archivist's note

Χριστίνα Βάρδα

Accession area