Identity area
Reference code
Title
Date(s)
Level of description
Fonds
Extent and medium
1 αρχειακό κουτί
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Κωνσταντίνος Σάθας (Σαθόπουλος το πραγματικό του όνομα) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1842. Καταγόταν από το Γαλαξίδι. Ήταν ακόμη φοιτητής της Ιατρικής, όταν το 1858 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα, μεταφράσεις και άρθρα.
Αφορμή για την οριστική στροφή του Σάθα προς την ιστορική και φιλολογική έρευνα, υπήρξε η ανεύρεση του Χρονικού του Γαλαξιδίου, το 1864, και η έκδοσή του το επόμενο έτος.
Στα συγγράμματα της περιόδου 1865–1870 κυριαρχεί το ενδιαφέρον για την πνευματική ιστορία του ελληνισμού από την Άλωση και εξής. Το 1867 δημοσιεύει το δίτομο έργο Ελληνικά ανέκδοτα. Τον επόμενο χρόνο το Νεοελληνική Φιλολογία. (Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγερσίας 1453–1821), το οποίο βραβεύεται στον Ροδοκανάκειο διαγωνισμό και το 1870, συμπληρώνεται με το Νεοελληνικής Φιλολογίας Παράρτημα. (Ιστορία του ζητήματος της Νεοελληνικής Γλώσσης). Από το 1869 έχει κυκλοφορήσει το έργο Τουρκοκρατουμένη Ελλάς 1453–1821.
Την περίοδο 1870–1895 ο Σάθας ερεύνησε κυρίως τα αρχεία και τις βιβλιοθήκες της Βενετίας, του Παρισιού και της Κωνσταντινούπολης. Ασχολήθηκε με την έκδοση κειμένων της βυζαντινής και νεότερης ελληνικής γραμματείας. Οι σημαντικότερες εκδόσεις είναι: Ιστορικαί διατριβαί (1870), Βιογραφικόν σχεδίασμα περί του Πατριάρχου Ιερεμίου Β΄ (1870), Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη (7 τ. 1872–1894), το εννεάτομο έργο Μνημεία Ελληνικής Ιστορίας (1880–1890), το Χρονικόν Κύπρου (1882) του Λεοντίου Μαχαιρά, και το Κρητικόν θέατρον ή Συλλογή ανεκδότων και αγνώστων δραμάτων (1879).
Μία σοβαρή ασθένεια των ματιών του και η διακοπή κάθε οικονομικής υποστήριξης συντέλεσαν στον τερματισμό της ερευνητικής και εκδοτικής του δραστηριότητας. Έζησε στο Παρίσι το υπόλοιπο της ζωής του, όπου και πέθανε το 1914.
[Πηγές: Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 9Α. Φάνης Μιχαλόπουλος, Κωνσταντίνος Σάθας (1842-1914), Αθήνα, Β.Ν. Γρηγοριάδη, χ.χ.]
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Content and structure area
Scope and content
Το αρχείο αποτελείται από πέντε υποφακέλους. Απαντούν τετράδια με αντιγραφές αρχαίων χειρογράφων, κείμενα ή σχόλια που αφορούν τον Πλάτωνα, τον Πλούταρχο, τον Ωριγένη, τον Λιβάνιο κ.ά., αποσπάσματα αντιγραμμένα από λατινικά χειρόγραφα, κείμενα και μεταφράσεις στα λατινικά. Επιπλέον βρίσκουμε κείμενα θεολογικά, αποκρυφιστικά, αστρολογικά, για τα αιγυπτιακά μυστήρια και τις ανατολικές θρησκείες. Συναντούμε κείμενα των νεοτέρων χρόνων, κυρίως του 17ου αιώνα, μεταγραμμένα εκκλησιαστικά έγγραφα, σύντομα «χρονικά» και βιογραφίες εκκλησιαστικών προσώπων, κυρίως των νεοτέρων χρόνων της Δύσης και της Ανατολής. Επίσης ποιήματα νεοελληνικά, γαλλικά, λατινικά και ιταλικά και παλαιά μυθιστορήματα, κυρίως γαλλικά. Κάποια υστεροβυζαντινά κείμενα, τετράδια ή μεμονωμένα κείμενα που αφορούν σε τόπους, όπως η Κρήτη και η Κύπρος. Τα περισσότερα κείμενα συνοδεύονται από σχόλια ή σημειώσεις στο περιθώριο ή στο τέλος τους.
Appraisal, destruction and scheduling
Δεν έγινε καμία εκκαθάριση.
Accruals
System of arrangement
Διάγραμμα ταξινόμησης αρχείου
Υποφάκελος 1
1 «Διάφορα και με το όνομα του “Κ. Σάθας”»
2 «Τετράδιον σχετικόν με τον Λιβάνιον κ.ά.»
3 «Σημειώσεις Κ. Σάθα»
4 «Τετράδιον με ύλην σχετικήν με την Κρήτην»
5 Λανθάνει
Υποφάκελος 2
6 «(Alamar) “Ιπποτικό μυθιστόρημα” γαλλιστί»
7 «Σχετικό με ανατολικές θρησκείες γαλλικό»
8 «Ποίημα ελληνικόν αρχή: “Άκουε ταύτα γη, θάλασσα και πόλος” με λατινικήν μετάφρασιν»
9 «Αρχή. “Περί του χειρογράφου τούτου…” Γαλλικό ποίημα που αναφέρει τον Θησέα»
10 «Ιερώνυμος Savonarola»
11 «Σχετικό με την Κύπρο λατινικό»
12 «Διάφοροι σημειώσεις»
13 «Γερμανικόν κείμενον με σχόλια»
14 «Διάφορες σημειώσεις με επεξηγήσεις ονομάτων κ.ά. Ελληνικά»
15 «Ιπποτικό μυθιστόρημα “La Conqueste de la Grece faicte par le tres pieux et le redoutable en chevalier Philippe du Madien Paris 1527”.
Όλο το ευρετήριο και μέρος κειμένου»
«Εντός σημειώσεις γενικαί περί Μελέτης»
16 «Αρχαίον ελληνικόν κείμενον με αποφθέγματα»
«Αλβίνος Πλατωνικός, του Γαληνού διδάσκαλος»
«Σαλλούδιος φίλος Ιουλιανού (λατινικό)»
Υποφάκελος 3
17 «Camillo Belminio και έργον κατά του
Εράσμου (ιταλικά)»
«Έργον G. Bazzizii 1723 λατινικά»
18 «2 τετράδια εις την γαλλικήν αποκρυφιστικά;»
19 «5 τετράδια αντίγραφα αρχαίων χειρογράφων και βιβλίων»
- «Λατινικόν με σχόλια»
«Ελληνικόν με σχόλια» - «Αιγύπτου ιερατικά»
«Αιγύπτου ιερατικά»
«Θεολογικόν»
«Θεολογικόν»
3-4. «Πλάτωνος – Πρόκλου ελληνικόν» - «Θεολογοφιλοσοφικά με ερμηνεία ελληνικά»
«Αιρέσεις χριστιανικαί»
20 «Τίτλοι σπανίων και αγνώστων βιβλίων σχετικών με τους πολέμους –προ παντός των Βενετών– εις τα Βαλκάνια»
Υποφάκελος 4
21 «Από χειρόγραφα»
«Croacus Calentius (λατινικά)»
«Priapus κ.ά.»
«Opusculum de Bombyce»
«Ακρίτας – 1602 ελληνικά»
«Ποίημα – 1725 ιταλικά»
22 «“Penelope nox prima” κ.ά. λατινικά
ποιήματα»
«Ιπποτικά μυθιστορήματα του G. Pigna 1544
ιταλικά»
«Έργα αποκρυφιστικά Camilio Delminio 1581
ιταλικά»
23 «Αστρολογικά λατινικά με ελληνικές εξηγήσεις»
«Ποίημα σχετικό με τους ουρανούς υπό Ceco d’ Ascoli 1550 ιταλικά»
«Σημειώσεις διάφορες»
«Κείμενον λατινικόν»
24 «Γνωστικόν, διάφορα αποκρυφιστικά γαλλιστί»
«Πλαστογραφία ιστορίας ελληνιστί»
«Ωριγένους φιλοσοφούμενα ή κατά πασών των αιρέσεων»
25 «Βίος di Santa Caterina di Siena ιταλικά»
«Βίος Platina. Περί των βίων των Παπών 1530, λατινιστί και επιγράμματα»
26 «Τετράδιον σχετικόν με τον Πλούταρχον κ.ά.»
27 «Σχετικά με τα παλαιά μυθιστορήματα “Roman”»
Υποφάκελος 5
28 «Κατάλογος των σχολείων της Ελλάδος»
29 «Έπαινος Ιωαννίνων»
30 « “Εφημερίδες Καρυοφύλλη” από 1676 – 1689»
«Βραχέα Χρονικά»
31 «Λόγος περί του Πατριάρχου Κων/πόλεως»
«Διονυσίου Κομνηνού παρά Ηλιού Μηνιάτου
1689, εντύπως και χειρογράφως»
32 «Satira contra Poetas λατινιστί»
33 «Αλέξανδρος – Ηρακλής και Il Constante poema eroico υπό Fr. Bolognesi 1565, 1566, 1654»
«Ποίημα εις ιταλικήν με σχόλια του Κ.Σ. Τετράδια 2»
34 «Chariteo. Ποίημα ιταλικόν “Pascha” 1508»
35 «Εκ του Ιωσήφ Βρυεννίου»
36 «Περί Αθηνών και αντιπαραβολαί μυθιστορικών προσώπων»
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Ελληνικά, Λατινικά, Γαλλικά, Ιταλικά
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
Μάιος 2006
Script(s)
Sources
Δελτίο περιγραφής Φορέα