Ο Γιάννης Βλαχογιάννης γεννήθηκε στη Ναύπακτο το 1867. Ο πατέρας του Οδυσσέας Βλαχογιάννης καταγόταν από τη Ρούμελη και η μητέρα του Αναστασία Γκώνη από το Σούλι. Έμαθε τα πρώτα του γράμματα στη Ναύπακτο και φοίτησε στα Γυμνάσια της Ζακύνθου, της Κορίνθου και της Πάτρας. Το 1886 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, τις οποίες δεν ολοκλήρωσε, εξασφάλιζε τα προς το ζην ως οικοδιδάσκαλος και ως διορθωτής στην Εφημερίδα του Κορομηλά.
Πολυγραφότατος λογοτέχνης και ιστοριοδίφης, από νωρίς αφιέρωσε τη ζωή του στη συλλογή αρχειακού υλικού για την Επανάσταση και τους πρώτους χρόνους του νεοελληνικού κράτους. Με τη συμβολή ομογενών κεφαλαιούχων όπως ο Εμμ. Μπενάκης και ο Λ. Ράλλης δημοσίευσε σημαντικότατα τεκμήρια νεοελληνικής ιστορίας, όπως τα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, του Κασομούλη και του Σπυρομήλιου, το Χιακό αρχείο, το Αθηναϊκό αρχείο και την ανατύπωση της βιογραφίας του Καραϊσκάκη από τον γραμματέα του Γ. Αινιάν.
Με προσωπική του εισήγηση προς τον τότε Πρωθυπουργό Ελ. Βενιζέλο, ιδρύθηκαν στα τέλη του 1914 τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, όπου διετέλεσε διευθυντής μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1937. Από τη θέση αυτή, συνέχισε το έργο ζωής του, που υπήρξε η διάσωση της εθνικής αρχειακής κληρονομιάς.
Πέθανε το 1945 στην Αθήνα.
[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: www.ekebi.gr, με δικές μας προσθήκες και διορθώσεις]