Fonds Σκ - Αρχείο Γιώργου Σκούρτη

Identity area

Reference code

Σκ

Title

Αρχείο Γιώργου Σκούρτη

Date(s)

  • (κυρίως 1961-2018) (Creation)
  • 1919-2018 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

47 κουτιά αποθήκευσης και 1 φάκελος με προσωπικά αντικείμενα

Context area

Name of creator

(1940-2018)

Biographical history

Ο Γιώργος Σκούρτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1940 από γονείς εργάτες. Ξεκίνησε να δουλεύει από 7 χρονών. Δουλεύοντας τελείωσε το γυμνάσιο και πέρασε σε δύο πανεπιστημιακές σχολές, τις οποίες εγκατέλειψε «προτιμώντας να είναι αυτοδίδακτος». Άρχισε να γράφει από τα 19 του χρόνια διηγήματα και θέατρο. Μέχρι τα 27 του είχε εκδώσει ένα βιβλίο με διηγήματα και είχε τελειώσει εφτά μονόπρακτα και δύο τρίπρακτα έργα, τα οποία όμως δεν έδωσε να παιχτούν γιατί «ήθελε να μάθει τα μυστικά της θεατρικής γραφής». Μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών έφυγε στο εξωτερικό. Έζησε σε Λονδίνο, Βρυξέλλες, Μόναχο, Παρίσι και ταξίδεψε στις Ανατολικές Χώρες. Άλλαξε διάφορες δουλειές για να ζήσει αυτός, η γυναίκα του Αγγελική Ελευθερίου (αδερφή του Μάνου Ελευθερίου) και ο γιός τους. Πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο το 1970 με το εμβληματικό έργο Οι Νταντάδες, το οποίο ανέβηκε από το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, σε σκηνοθεσία Γιώργου Λαζάνη. Το 1974 επέστρεψε στην Αθήνα όπου και έμεινε πλέον μόνιμα έως τον θάνατό του.

Από το Θέατρο Τέχνης ανέβηκαν ακόμη τα έργα: Οι μουσικοί (1972), Ο καραγκιόζης παρά λίγο βεζίρης (1973), Κομμάτια και θρύψαλα (1976), Πού πάει το λεωφορείο (1978, συλλογικό), Οι εκτελεστές (1988 και 2001). Κάποια από τα έργα του λογοκρίθηκαν από την Χούντα, ανάμεσά τους και Η Θηλειά, η οποία ανέβηκε τελικά από το Εθνικό Θέατρο το 1975. Την ίδια εποχή συγκρότησε δύο φορές θιάσους που διαλύθηκαν για λόγους οικονομικούς. Άλλα θεατρικά του είναι τα εξής: Κομμέντια (Ανοιχτό Θέατρο, 1973), το συλλογικό έργο/ επιθεώρηση …Και συ χτενίζεσαι (Ελεύθερο Θέατρο, 1973), η θεατρική ιστορική τριλογία Η κωμωδία του Βασιλιά Ιουγούρθα (1979), Η δίκη του Σωκράτη (1993) και Υπόθεση Κ.Κ.(1993) κ.ά.

Ο Σκούρτης έγραψε ακόμα στίχους και σενάρια για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, ενώ από το 1976 έως το 2005 αρθρογραφούσε στην εφημερίδα Τα Νέα και για ένα χρόνο στην Αυγή. Διασκεύασε και μετέφρασε θεατρικά έργα (Σαίξπηρ, Αριστοφάνη, Ευριπίδη), ενώ σκηνοθέτησε πολλά από τα έργα του στη σκηνή, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Σημαντικό είναι και το πεζογραφικό έργο του. Έγραψε διηγήματα, νουβέλες, μυθιστορήματα και ποίηση. Μεταξύ άλλων: Το ημερολόγιο του D.S (1966), Μπάρμπα-Τζωρτζ… Μια φορά ήταν ένας μόνος του (1980), Ιστορίες με πολλά στρας (1989), Το συμπόσιο της Σελήνης (1993), Ο Κίλερ (2004), Εκποίηση (2004). Συμμετείχε ως μέλος στην ‘Ενωση Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων της οποίας διετέλεσε και πρόεδρος από το 2001 έως το 2003, στο Σωματείο Ελλήνων Σκηνοθετών και στο Σωματείο Ελλήνων Σεναριογράφων. Πέθανε στις 18 Νοεμβρίου του 2018, σε ηλικία 78 ετών.

[πηγή: εισαγωγή από κατάλογο της Β. Αρβανιταντώνη κσι αυτοβιογραφικό σημείωμα του Γ. Σκούρτη που περιέχεται στο αρχείο].

Archival history

Την ταξινόμηση και καταγραφή του αρχείου πραγματοποίησε η Βασιλική Αρβανιταντώνη.

Immediate source of acquisition or transfer

Δωρήθηκε στην ΕΒΕ τον Ιούνιο του 2021 από τον γιο του συγγραφέα, Σπύρο Σκούρτη.

Content and structure area

Scope and content

Το αρχείο περιλαμβάνει υλικό που αφορά στο πολύπλευρο θεατρικό, πεζογραφικό, ποιητικό και μεταφραστικό του έργο όπως: χειρόγραφα και δακτυλογραφημένα σχεδιάσματα γνωστών και άγνωστων έργων, σενάρια, ιδέες και περιλήψεις σεναρίων, έντυπο υλικό παραστάσεων (θεατρικά προγράμματα, αφίσες, προσκλήσεις κ.ά.), αποκόμματα εφημερίδων με συνεντεύξεις, κριτικές, βιβλιοπαρουσιάσεις, αποκόμματα της αρθρογραφίας του, φωτογραφίες παραστάσεων και προσωπικές φωτογραφίες. Περιλαμβάνεται ακόμα προσωπική και επαγγελματική αλληλογραφία, ιδιωτικά έγγραφα, συμβόλαια, συμφωνητικά, δικαιώματα, συμβάσεις, υλικό σχετικά με τις τηλεοπτικές και κινηματογραφικές δραστηριότητες του συγγραφέα και τη στιχουργική του, τα εκδοθέντα βιβλία του, οπτικοακουστικό υλικό με λίγες ηχητικές καταγραφές και ψηφιακά αρχεία (κασέτες, δισκέτες, cd/dvd), μελέτες και προσχέδια ομιλιών, κάποια προσωπικά αντικείμενα. Περιλαμβάνονται επίσης δύο ημερολόγια συγγενών του συγγραφέα: του στρατιώτη Χρίστου Σκούρτη (1919) και του Παναγιώτη Ελευθερίου, αδερφού της μητέρας του (1944).

Appraisal, destruction and scheduling

Δεν έχουν γίνει εκκαθαρίσεις στο υλικό. Από το αρχικό σώμα του αρχείου διαχωρίστηκαν τα έντυπα βιβλία του Γ. Σκούρτη και κάποια βιβλία τρίτων, 2 γραφομηχανές, διάφορα κάδρα και πίνακες.

Accruals

Στις 17/5/2022 η Β. Αρβανιταντώνη δώρισε 1 usb stick με βίντεο από την τελευταία ανάγνωση του Γ. Σκούρτη στο ανέκδοτο θεατρικό του έργο Ιφιγένεια εν αργία. Είναι πιθανόν να υπάρξουν επιπλέον προσθήκες.

System of arrangement

Το υλικό έχει ταξινομηθεί θεματικά και χρονολογικά.

Διάγραμμα ταξινόμησης:
I.ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ ΑΡΧΕΙΟ
II. ΘΕΑΤΡΟ
III. ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ -ΠΟΙΗΣΗ
IV. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΕΡΓΩΝ
V. ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΑ (ΣΕΙΡΕΣ, ΕΚΠΟΜΠΕΣ, ΘΕΑΤΡΟ, ΤΗΛΕΤΑΙΝΙΕΣ, ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ)
VI. ΜΟΥΣΙΚΗ/ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ
VII. ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ/ΣΕΝΑΡΙΑ
VIII.ΤΥΠΟΣ (ΚΡΙΤΙΚΕΣ-ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ-ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΙΑΣΕΙΣ)
VIIII. ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΟΥΡΤΗ
X. ΟΜΙΛΙΕΣ-ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΟΥΡΤΗ ΓΙΑ ΘΕΑΤΡΟ, ΠΕΖΑ, ΣΕΝΑΡΙΑ
XI. ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΡΘΡΑ-ΚΕΙΜΕΝΑ-ΜΕΛΕΤΕΣ κ.ά. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ Γ. ΣΚΟΥΡΤΗ
XII. ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ (ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ/ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ/ΚΑΡΤΕΣ)
XIII. ΨΗΦΙΑΚΟ/ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
XIV. ΆΛΛΟ ΑΡΧΕΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ
XV. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
XVI. ΔΙΑΦΟΡΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Eλληνικά (λίγα τεκμήρια στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά, αλβανικά).

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Αναλυτικός κατάλογος από τη Β. Αρβανιταντώνη

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Publication note

Το ημερολόγιο του στρατιώτη Χρίστου Σκούρτη με τίτλο «Βιβλίον βασάνον και πιοιμάτων της Ρωσίας κατά το έτος 1919» δημοσιεύτηκε στο λογοτεχνικό περιοδικό Πλανόδιον από το Λεωνίδα Καλλιβρετάκη, μαζί με μια ιστορική εισαγωγή (Πλανόδιον, τχ. 22, Αθήνα, Οκτώβριος 1995, σελ. 85-124).

Notes area

Note

Επισήμανση από το Μηνιαίο Δελτίο Προσκτήσεων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας, 3 (1 Σεπτεμβρίου 2022).

Note

Ένα μικρό μέρος του αρχείου Γ. Σκούρτη (κυρίως ανέκδοτα έργα του συγγραφέα) βρίσκεται στην κατοχή του Σπύρου Σκούρτη.

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Dates of creation revision deletion

Δεκέμβριος 2022

Script(s)

Sources

Archivist's note

Μαρία Παπαστεργίου

Accession area