Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, γιος του λογίου αξιωματούχου των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών, Νικολάου Μαυροκορδάτου, απέκτησε επιμελημένη μόρφωση και διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο κατά την Ελληνική Επανάσταση και την Οθωνική περίοδο.

Άρχισε την πολιτική του σταδιοδρομία, ως ιδιαίτερος γραμματέας του ηγεμόνα της Βλαχίας, Ιωάννου Καρατζά (θείου του). Παρά την αντίθεσή του με τα σχέδια της Φιλικής Εταιρείας για άμεση εκδήλωση της Επανάστασης (ανήκε στους συντηρητικούς της Φ.Ε.), έφτασε στο Μεσολόγγι στις 22 Ιουλίου 1821, όπου ασχολήθηκε με τη διοικητική και στρατιωτική οργάνωση της Δ. Ελλάδας και εκλέχτηκε Πρόεδρος της Γερουσίας της. Από την αρχή ήρθε σε διάσταση με τους Πελοποννήσιους στρατιωτικούς και προεστούς, καθώς επίσης και με τους Δ. Υψηλάντη και Γ. Καραΐσκάκη.

Κατόρθωσε να αναδειχθεί σε πανελλήνια φυσιογνωμία μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές πράξεις όπως: Πρόεδρος της Α΄ Εθνοσυνέλευσης Επιδαύρου, Πρόεδρος Επιτροπής Σύνταξης του Προσωρινού Πολιτεύματος της Ελλάδος, Πρόεδρος Εκτελεστικού Α΄ βουλευτικής περιόδου, υπεύθυνος Πολιτικών και Πολεμικών υποθέσεων Δ. Ελλάδος, υπεύθυνος οργάνωσης άμυνας Μεσολογγίου, Γραμματέας Εκτελεστικού και Υπουργός Εξωτερικών Β΄ βουλευτικής περιόδου, Πρόεδρος Βουλευτικού, αρχηγός «αγγλικού κόμματος», πρεσβευτής στο Βερολίνο και Μόναχο.

Επί Καποδίστρια διορίστηκε μέλος του «Πανελληνίου» και Πρόεδρος του Οικονομικού Φροντιστηρίου, αλλά το 1830 αποσύρθηκε και αναδείχτηκε ηγέτης της αντιπολίτευσης. Επί Όθωνα χρημάτισε υπουργός, πρεσβευτής, και πρωθυπουργός.

Από τους πολιτικούς του αντιπάλους θεωρήθηκε υπεύθυνος για την ήττα του Πέττα (1822), ο κύριος υπεύθυνος του εμφυλίου σπαραγμού, και ο ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του Καποδίστρια, καθότι οι πολιτικές και στρατιωτικές επιλογές του απέβλεπαν στην εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων και φιλοδοξιών και όχι στην εξυπηρέτηση του κοινού σκοπού. Του αναγνωρίζεται, όμως, ότι διατύπωσε σαφές πολιτικό όραμα για τη συγκρότηση του Ελληνικού κράτους και τον εκσυγχρονισμό του κατά τα δυτικά πρότυπα.

Πέθανε το 1865 στην Αίγινα.