Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1910-1950 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
7 αρχειακά κουτιά (77 φάκελοι)
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Αλέξανδρος Διομήδης καταγόταν από την παλιά σπετσιώτικη οικογένεια με το επώνυμο Κυριακός ή Κυριακού που ασχολιόταν με τη ναυτιλία και το εμπόριο και συμμετείχε ενεργά στον αγώνα της ανεξαρτησίας προσφέροντας το πλοίο της «Πελεκάνος». Γιός του Νικολάου Διομήδη και της Ελένης Φιλαρέτου, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Δεκεμβρίου 1875. Μεγάλωσε μέσα σε οικογένεια νομομαθών και πολιτικών, γεγονός που τον οδήγησε να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. Τόσο ο πατέρας του, όσο και ο παππούς του Διομήδης-Αναστάσιος Κυριακός καθώς και ο θείος του Βασίλης Οικονομίδης ήταν καθηγητές στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο παππούς του διετέλεσε επίσης βουλευτής Σπετσών και πρωθυπουργός, υπήρξε δε από τους κυριότερους συντάκτες του Συντάγματος του 1844.
Ο Αλέξανδρος Διομήδης σπούδασε Νομικά στη Βαϊμάρη, στο Βερολίνο και στο Παρίσι. Πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Λειψίας το 1895. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα αναγορεύτηκε υφηγητής με την πραγματεία του «Περί του προϋπολογισμού του Κράτους», ενώ παράλληλα αρθρογραφούσε στις εφημερίδες Νέα Ημέρα της Τεργέστης και Νέος Ελεύθερος Τύπος της Βιέννης. Το 1907 συμμετείχε στη Β΄ Συνδιάσκεψη Ειρήνης στη Χάγη και μετά την επανάσταση του 1909 τοποθετήθηκε από την κυβέρνηση Κυριακούλη Μαυρομιχάλη νομάρχης Αττικοβοιωτίας. Από τότε ξεκίνησε ουσιαστικά η πολιτική του σταδιοδρομία. Το 1910 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Σπετσών. Το 1912 ο Βενιζέλος του ανέθεσε το υπουργείο Οικονομικών, όπου παρέμεινε μέχρι το 1915. Το 1916-1917 εστάλη στο Παρίσι και στο Λονδίνο ως έκτακτος απεσταλμένος της κυβέρνησης Θεσσαλονίκης και το 1918 ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών και προσωρινά το υπουργείο Δικαιοσύνης. Μετά την αποτυχία του κόμματος των Φιλελευθέρων στις εκλογές του 1920, ο Διομήδης αναχώρησε στο εξωτερικό όπου παρέμεινε μέχρι τη μικρασιατική καταστροφή. Τον Σεπτέμβριο του 1922 ανέλαβε προσωρινά το υπουργείο Οικονομικών στην κυβέρνηση Σ. Κροκιδά και στις αρχές του 1923 τοποθετήθηκε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας. Το 1928 ανέλαβε τη θέση του πρώτου διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, όπου παρέμεινε μέχρι την απομάκρυνσή του, το 1931, λόγω διαφωνιών με τον Βενιζέλο για τη συναλλαγματική πολιτική. Στη συνέχεια εντάχθηκε στο Ανώτατο Οικονομικό Συμβούλιο του οποίου διετέλεσε και πρόεδρος και επανήλθε στο Γενικό Συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας από το οποίο παραιτήθηκε το 1943, όταν διορίστηκε διοικητής ο Γ. Μερκούρης. Τέλος, το 1949 ήταν αντιπρόεδρος στη συμμαχική κυβέρνηση Θ. Σοφούλη μετά το θάνατο του οποίου ανέλαβε για σύντομο χρονικό διάστημα την πρωθυπουργία.
Ο Α. Διομήδης εκτός από οικονομολόγος και τραπεζίτης υπήρξε διανοούμενος και ερευνητής και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την εποχή του Βυζαντίου. Τα κυριότερα έργα του είναι:
1) Συνταγματική και οικονομική μελέτη περί του προϋπολογισμού του κράτους, Αθήνα 1905.
2) Η Β΄ Συνδιάσκεψη της Ειρήνης στη Χάγη το 1907, Αθήνα 1908.
3) Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος αρχομένου του Ευρωπαϊκού πολέμου (1915-1916), Αθήνα.
4) Τα οικονομικά της Ελλάδος προ και μετά την 1η Νοεμβρίου 1920, Αθήνα 1922.
5) Το πρόβλημα του οικονομικού μας μέλλοντος, Αθήνα 1925.
6) Η νομισματική μας ασθένεια και τα μέσα προς θεραπείαν αυτής, Αθήνα 1928.
7) Η πολιτική της σταθεροποιήσεως και ο Ε. Βενιζέλος, Αθήνα 1932.
8) Μετά την κρίσιν. Οικονομικαί και δημοσιονομικαί μελέται 1932-1934, Αθήνα 1934.
9) Βυζαντιναί Μελέται, Αθήνα 1942, 1946.
10) Τα αίτια της οικονομικής παρακμής του Βυζαντίου, Αθήνα 1937.
11) Από την πνευματική και θρησκευτική ζωή των Κομνηνών, Αθήνα.
12) Επί του νομισματικού και πιστωτικού ζητήματος, Αθήνα 1948.
13) Νέα οργανική διάρθρωσις της ελληνικής οικονομίας (Ανασυγκρότηση–Εξηλεκτρισμός-Εκβιομηχάνιση), Αθήνα 1950.
Ο Αλέξανδρος Διομήδης είχε παντρευτεί την Ιουλία Ψύχα, κόρη του Γεωργίου και της Ζηνοβίας το γένος Σαλβάγου, από την Αλεξάνδρεια.
Πέθανε στις 11 Νοεμβρίου 1950.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Τμήμα του αρχείου δωρήθηκε και το υπόλοιπο αγοράστηκε από τον Νίκο Πετσάλη, γιό του Θανάση Πετσάλη Διομήδη, ανηψιό του Αλέξανδρου Διομήδη, το 1980 (;).
Content and structure area
Scope and content
Το αρχείο Διομήδη περιλαμβάνει κυρίως εκθέσεις, υπομνήματα, μελέτες, πίνακες, νόμους, επιστολές, αποκόμματα εφημερίδων για θέματα σχετικά με: την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (προϋπολογισμοί-ισολογισμοί, εκδοτικό προνόμιο, προσφυγικά δάνεια), το δημόσιο χρέος, τη φορολογία, οικονομικά και νομισματικά ζητήματα (1910-1938), το καπνικό ζήτημα, τα παραγωγικά έργα στις πεδιάδες Σερρών, Δράμας και Θεσσαλονίκης, τα έργα οδοποιίας (1923-1935). Επίσης περιλαμβάνει αντίστοιχο υλικό σχετικό με την περίοδο της Κατοχής (επισιτισμός, νομισματικό πρόβλημα κλπ.) και την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας μετά τον πόλεμο (UNRA, σχέδιο Marshall), 1941-1950.
[Βλέπε αναλυτική καταγραφή φακέλων στη σειρά εργαλείων έρευνας του Ε.Λ.Ι.Α. και στον πρώτο φάκελο του αρχείου].
Appraisal, destruction and scheduling
Δεν αναμένονται προσθήκες.
Accruals
Δεν αναμένονται προσθήκες.
System of arrangement
Η ταξινόμηση είναι θεματική και χρονολογική. Το αρχείο έχει χωριστεί σε 5 σειρές: 1. Δημοσιονομικά - Νομισματικά – Τραπεζικά (1910-1938), φάκελοι 1-32 2. Προϊόντα (1931-1939), φάκελοι 33-35 3. Έργα – Υποδομή (1923-1935), φάκελοι 36-39 4. Κατοχή – Ανασυγκρότηση (1941-1950), φάκελοι 40-61 5. Διάφορα, φάκελοι 62-77.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η αρίθμηση των φακέλων είναι προγενέστερη
Κουτί 1 φάκελοι 1-12
Κουτί 2 φάκελοι 13-24
Κουτί 3 φάκελοι 25-37
Κουτί 4 φάκελοι 38-48
Κουτί 5 φάκελοι 49-54
Κουτί 6 φάκελοι 55-56
Κουτί 7 φάκελοι 57-77
Conditions of access and use area
Conditions governing access
.
Conditions governing reproduction
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.
Language of material
Script of material
Language and script notes
Ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Δακτυλόγραφη αναλυτική καταγραφή φακέλων.
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Όλο το υλικό του αρχείου που εναπόκειται στο Ε.Λ.Ι.Α. μικροφωτογραφήθηκε το 1992 από το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Ι.Α.Ε.Τ.Ε.), σε 10 μικροταινίες (ΜΤ 1-10) και είναι προσβάσιμο στους ερευνητές στον παραπάνω φορέα, σε μορφή μικροφ
Related units of description
Publication note
Notes area
Note
Note
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
Script(s)
Sources
Archivist's note
Το αρχείο είχε αρχικά καταγραφεί (αριθμοί φακέλων 1-76) από την Ε. Λιάτα και αναταξινομήθηκε από τον Νίκο Παντελάκη το 1992. Στη νέα αρίθμηση των φακέλων (αριθμοί φακέλων 1-77) αναγράφεται στον καθένα ο νέος και ο παλαιός αριθμός. Η σημερινή ισχύουσα ταξινόμηση του αρχείου οφείλεται στον τελευταίο.