Fonds BUS23.6 - Αρχείο Σανατορίου Γεωργίου Καραμάνη "Η Ζωοδόχος Πηγή"

Identity area

Reference code

GRGSA-MAG BUS23.6

Title

Αρχείο Σανατορίου Γεωργίου Καραμάνη "Η Ζωοδόχος Πηγή"

Date(s)

  • 1951-1956 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

Context area

Name of creator

(1909 - 1963)

Administrative history

Το σανατόριο "Η Ζωοδόχος Πηγή" ήταν το πρώτο ορεινό σανατόριο για φυματικούς στην Ελλάδα αλλά και το πρώτο πρεβαντόριο (ίδρυμα προληπτικής θεραπείας για παιδιά), που ιδρύθηκε στη Δράκεια του Πηλίου από τον γιατρό Γεώργιο Καραμάνη (1873-1964) που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Δράκεια και σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Πριν την ίδρυση του σανατορίου, ο Καραμάνης άσκησε για δεκατρία χρόνια το επάγγελμα του γιατρού στη γενέτειρά του.
Το κτίριο που στέγασε αρχικά την ιδέα του ήταν ένα μικρό υπάρχον χάνι με δύο μόνο δωμάτια. Μέσα σε λίγα μόνο χρόνια, το θεραπευτήριο διέθετε 50 κλίνες.
Το 1922 ο Καραμάνης παντρεύτηκε την Άννα Καμπανάρη, μια εξωστρεφή Αθηναία 27 χρόνια νεότερή του με ανήσυχο πνεύμα και σημαντικές κοινωνικές γνωριμίες. Η Άννα υπήρξε εμπνεύστρια και υπεύθυνη για τη λειτουργία του πρεβαντορίου «Τα Χελιδόνια», μια νέα θεραπευτική πτέρυγα που θα φιλοξενούσε φιλάσθενα παιδιά. Εκμεταλευόμενη τις γνωριμίες της, η Άννα κατόρθωσε ώστε η βιβλιοθήκη του πρεβαντορίου να δημιουργηθεί με την φροντίδα του Μανόλη Τριανταφυλλίδη καθηγητή γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το σχολικό πρόγραμμα να σχεδιαστεί από τον παιδαγωγό Αλέξανδρο Δελμούζο. Το πρεβαντόριο, όμως, λειτούργησε για ένα πολύ μικρό διάστημα, αφού το 1939 η Άννα εγκατέλειψε τον Καραμάνη για να παντρευτεί τον Άγγελο Σικελιανό, τον οποίο γνώρισε την προηγούμενη χρονιά στο σανατόριο, όπου είχε φιλοξενηθεί ως απλός επισκέπτης.
Ο πόλεμος που ακολούθησε ήταν καταστροφικός για τις εγκαταστάσεις. Στις 6 Αυγούστου 1942 ανατινάχθηκε από τους Ιταλούς η γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρισμού και στις 16 Σεπτεμβρίου 1943 βομβαρδίστηκαν από του Γερμανούς βασικές πτέρυγες του σανατορίου.
Το 1946-1947 κατόπιν συμφωνίας με την Εβραϊκή Φιλανθρωπική Οργάνωση της Αμερικής Joint νοσηλεύτηκαν στο σανατόριο φυματικοί Εβραίοι από την Ελλάδα και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας. Το 1951 ο Καραμάνης αναγκάστηκε να λάβει ένα μεγάλο δάνειο από την Εθνική Τραπεζα για να ανακατασκευάσει τις εγκαταστάσεις. Αν και το σανατόριο επαναλειτούργησε κανονικά, οι πολλές οικονομικές δυσκολίες οδήγησαν στην πτώχευση το 1960.

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Παραδόθηκε στα Γ.Α.Κ. από την Αμαλία Γκιζά και τον Βασίλη Μητσάκη. ΑΒΕ 734.

Content and structure area

Scope and content

Βιβλίο (χειρόγραφο) νοσηλίων των νοσηλευομένων: ΙΚΑ, Ταμείου Ασφαλίσεως Κληρικών, Ταμείου Ασφαλίσεως Αρτεργατών Ελλάδος, Ταμείου Ασφαλίσεως Κεραμοποιών Ελλάδος, Ταμείου Αλληλοβοηθείας Προσωπικού Σιδηροδρόμων Ελλάδος, Νοσήλια κατά Ασθενή, Νοσήλια Εισπρακτέα.
Ενημερωτικό φυλλάδιο του Σανατορίου Πηλίου: Το Σανατόριον Πηλίου «Η Ζωοδόχος Πηγή»,σε τρία αντίτυπα.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Sources

Accession area