Έγγραφα.

Πρακτικά αλληλογραφίας της επιτροπής.

Χειρόγραφα του Γεωργίου Λασσάνη λογοτεχνικού και ιστορικού περιεχομένου.

Το αρχειακό υλικό αποτελείται από αλληλογραφία Ελλήνων και ξένων επιστολογράφων που αναφέρεται: στη δημόσια υπηρεσία του Σπυρίδωνος Τρικούπη -την πολιτική του ιδιότητα ως πληρεξουσίου Μεσολογγίου, τα πολιτικά του αξιώματα επί Καποδίστρια, Αντιβασιλείας, κυβερνήσεως Αλ.Μαυροκορδάτου (1825-1862)-, στην πολιτική σχέση του με τον Αλ.Μαυροκορδάτο (1827-1855) και κυρίως τη διπλωματική του δραστηριότητα στις εξωτερικές υποθέσεις της Ελλάδος ως απεσταλμένου πρεσβευτή στο Λονδίνο (1850-1861).

Επιστολές, ανακοινώσεις, πιστοποιητικά, διαταγές των Ι.Κολοκοτρώνη, Δ.Πλαπούτα, Ν.Σταματελόπουλου, Μ.Δεληγεώργη, Κ.Δεληγιάννη, υπουργείου Οικονομικών που αφορούν τη ενέργειες του Γεωργίου Ροϊλού στην καταδίωξη της ληστείας και την υπηρεσία του ως δασονόμου καθώς και μερικά έγγραφα σχετικά με άλλα μέλη της οικογένειας. Περιλαμβάνονται επίσης ποικίλα δικαιοπρακτικά έγγραφα και επιστολές της περιόδου της Επανάστασης καθώς και μετεπαναστατικά.

Τα έγγραφα του αρχείου παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τους οπλαρχηγούς/πρωταγωνιστές του Αγώνα της Ανεξαρτησίας και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Πελοπόννησο (κυρίως 1821-1833). Περιλαμβάνει έγγραφα του Εκτελεστικού Σώματος, διαταγές του υπουργείου Πολέμου, αλληλογραφία οπλαρχηγών και πολιτικών (επιστολές των Θ. Γρίβα, Δ. Πλαπούτα, R. Church, Α. Υψηλάντη, Ι. Καποδίστρια, Δ. Μπούκουρα, Α. Ροϊλού, Π. Γ. Ρόδιου, Ν. Σταματελόπουλου, Καν. Δεληγιάννη, Μ. Ιατρού κ.ά. κυρίως προς τον Θεόδωρο και Γενναίο Κολοκοτρώνη, Νικολάκη Πετμεζά, Διονύσιο Μούρτζινο). Περιλαμβάνει επίσης πιστοποιητικά αναγνώρισης υπηρεσιών, αποδεικτικά πληρωμής μισθών σε μέλη των στρατιωτικών σωμάτων των οπλαρχηγών, λογαριασμούς προσόδων κ.λπ.

Η συλλογή αποτελείται από μεγάλο αριθμό των πρωτοτύπων νόμων (αρ. 1-53) του Κώδικα των Νόμων της Ελληνικής Επανάστασης των περιόδων Α΄, Β΄, Γ΄ (1822-1826), από επίσημα έγγραφα της Προσωρινής Διοικήσεως και της Ελληνικής Πολιτείας (Εκτελεστικού και Βουλευτικού Σώματος, υπουργείο του Πολέμου, Επιτροπή επί της Οικονομίας, Αναθεωρητική Επιτροπή κ.ά.) των ετών 1824-1829, καθώς επίσης από έγγραφα του Καποδίστρια προς το Πανελλήνιο και επιστολές του προς τον Λάζαρο Κουντουριώτη, την Επιτροπή Ψαρριανών, τους Δημογέροντες της νήσου Αιγίνης, τον συνταγματάρχη ΄Εϋδεκ και τον στρατηγό Κ. Δεληγιάννη και διάφορα άλλα έγγραφα οικονομικής φύσης (1828-1829).

Έγγραφα που αφορούν τον Ζώρζη Κανδιάνο Ρώμα, πρόξενο της Βενετίας στην Αρκαδία. Υπομνήματα, σχέδια επιστολών, αλληλογραφία του ζακυνθινού Φιλικού Διονυσίου Ρώμα και της Επιτροπής Ζακύνθου (αποτελούμενης από τους Δ.Ρώμα, Κ.Δραγώνα, Π.Στεφάνου) με προκρίτους και οπλαρχηγούς σχετικά με θέματα πολιτικά και στρατιωτικά του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Επίσης αλληλογραφία και προσωπικά έγγραφα του Γεωργίου Κανδιάνου Ρώμα, μέλους του Κοινοβουλίου των Ιονίων Νήσων και προέδρου της Γερουσίας.

Το αρχείο παρέχει πληροφορίες για την Επανάσταση του 1821 στην Αιτωλοακαρνανία, την ένταξη των αγωνιστών στην μετεπανασταστική κοινωνία και τη Ναυπλιακή επανάσταση του 1862. Περιέχει υπηρεσιακά έγγραφα, στρατιωτικές διαταγές, συστατικές επιστολές, αποδείξεις και ομολογίες της επαναστατικής και της Οθωνικής περιόδου, πολιτικά έγγραφα της Οθωνικής περιόδου, διπλώματα τιμητικών διακρίσεων κ.ά. Σημαντικά είναι τα στοιχεία που περιέχονται για τον Στάθη Κατσικογιάννη, ένα από τα μέλη της οικογένειας με πλούσια δράση κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, η οποία όμως δεν είναι ευρύτερα γνωστή.

Το αρχείο της οικογένειας Δεληγεώργη αποτελείται από 9 αρχειακά κουτιά, καλύπτει την περίοδο 1821-1940 και περιλαμβάνει τα κατάλοιπα μελών τριών γενεών της οικογένειας: του Δημητρίου (Μήτρου) και της Χρυσάϊδως Δεληγεώργη, των γιων του Επαμεινώνδα, Θεμιστοκλή Δεληγεώργη και Λεωνίδα Δεληγεώργη και της συζύγου του Θεανώς καθώς και του εξαδέλφου τους Κωνσταντίνου Δεληγεώργη. Επίσης τα κατάλοιπα των παιδιών του Λεωνίδα και της Θεανώς Δεληγεώργη: του Επαμεινώνδα, της Σοφίας και του Αλέξανδρου, ενώ της Δώρας περιέχονται στο αρχείο Κωνσταντίνου και Δώρας Βάσου.
Το αρχείο της οικογένειας επικεντρώνεται κυρίως στον Μήτρο Δεληγεώργη, στο γιο του Λεωνίδα και στους εγγονούς του Επαμεινώνδα και Αλέξανδρο Λ. Δεληγεώργη και στα κτηματικά και περιουσιακά της οικογένειας.
Το αρχείο του Μήτρου που καλύπτει την περίοδο 1821-1924 (αλλά κυρίως 1825-1855) περιλαμβάνει εκτός από προσωπικά έγγραφα, την υπηρεσιακή αλληλογραφία του με τις αρμόδιες προϊστάμενες αρχές και τον υπουργό Στρατιωτικών. Αναφέρεται στην καταδίωξη της ληστείας (1832-1855) στην Πελοπόννησο και την Αιτωλοακαρνανία και αποτελεί πολύτιμο αρχειακό υλικό για τη μελέτη αυτού του μεγάλου κοινωνικού και πολιτικού ζητήματος που μάστιζε την ελληνική ύπαιθρο μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.
Στα αρχεία των αδελφών Επαμεινώνδα, Θεμιστοκλή και Λεωνίδα Δεληγεώργη περιλαμβάνεται κυρίως οικογενειακή αλληλογραφία σχετική με προσωπικά και κτηματικά θέματα.
Στο αρχείο του Νώντα ανακαλύπτουμε άγνωστα λογοτεχνικά σχεδιάσματα, χειρόγραφα και σκίτσα (1896-1908), ενός πρόωρα χαμένου ποιητή, που γνώρισε ο Αλ. Παπαδιαμάντης και εθαύμασε ο Κ. Παλαμάς.
Το αρχείο του αδελφού του Αλέξανδρου αποτελείται από πλούσια προσωπική αλληλογραφία και σχεδιάσματα λογοτεχνικής γραφής (1904-1940) που αποκαλύπτουν μια προσωπικότητα που προσπάθησε να εξισορροπήσει την προσωπική του ζωή και ηθική με τις αξίες και τις πνευματικές επιδράσεις που δέχθηκε από το οικογενειακό περιβάλλον και την εποχή του.

Το τμήμα του αρχείου David αναφέρεται στην περίοδο που ήταν γενικός πρόξενος της Γαλλίας στη Σμύρνη και στο Αρχιπέλαγος και περιλαμβάνει τεκμήρια σχετικά με Γάλλους και Γερμανούς φιλέλληνες εθελοντές που ήρθαν να πολεμήσουν στο Μοριά (προκηρύξεις, ονομαστικοί κατάλογους φιλελλήνων, σχέδια εκθέσεων του προξένου προς τα υπουργεία Εξωτερικών και Ναυτικών της Γαλλίας, καταστάσεις εξόδων του προξενείου, αποδείξεις χρηματικής βοήθειας για περίθαλψη και επαναπατρισμό φιλελλήνων, πιστοποιητικά). Επίσης την αλληλογραφία του (πρωτότυπα επιστολών, τις μεταφράσεις τους και σχέδια των απαντήσεων του) με τη Βουλή των Ψαρών, τους προκρίτους των νήσων Ύδρας, Σπετζών, Νάξου, Σύρου, Τήνου, Σάμου, τους προκρίτους της ελληνικής κοινότητας Σμύρνης καθώς και με τον Ν.Σπηλιάδη για θέματα εξαγοράς αιχμαλώτων, κατασχέσεων πλοίων και λειών από Έλληνες ναυτικούς και φορολόγησης των καθολικών κατοίκων των Κυκλάδων (1822-1824,1826) και με ιδιώτες -κυρίως γάλλους και έλληνες πλοιάρχους, φιλέλληνες αξιωματικούς. Συμπεριλαμβάνεται στο υλικό του αρχείου ο υπηρεσιακός φάκελος του David στο υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας που αποτελείται από εκθέσεις και αναφορές του προξένου από τη Βοσνία και τη Σμύρνη, προσωπικά υπηρεσιακά σημειώματα κλπ. (1807-1830).

Ιδιόχειρες επιστολές του Aubin-Louis Millin, λογίου και νομισματολόγου, του πλοιάρχου Domenico Dattin στον Zafiri Conedari στη Λευκάδα (22 Ιανουαρίου και 23 Σεπτεμβρίου 1793), του συνταγματάρχη Nicole (Πάργα, 17 Φεβρουαρίου 1814), του Ιωάννη Καποδίστρια στον George Canning (Ζυρίχη, 13-25 Σεπτεμβρίου 1814), του Αλή Πασά (Ιωάννινα, 1818), σημείωμα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη (9 Ιουνίου 1821), του βαρώνου J.-A. Laguette de Mornay στον καθηγητή Libri (Λιβόρνο, 26 Μαΐου 1824), του Frank Abney Hastings (Πόρος, 13/25 Μαρτίου 1828), του υπουργού των Εσωτερικών της Γαλλίας de Martignac στον de Gournay (Παρίσι, 26 Δεκεμβρίου 1828), του Δημητρίου Υψηλάντη (Θήβα, 31 Ιουλίου 1829), του E. Hawkins στον ιππότη de Kobell (Ναύπλιο, 18 Νοεμβρίου 1834), του δούκα Serra di Falco στον βασιλιά Όθωνα και απάντηση του τελευταίου (Παλέρμο, 16 Σεπτεμβρίου 1843 και Αθήνα 10/22 Ιουνίου 1844), του λογίου Αθανασίου Σταγειρίτη (11 Απριλίου), του γάλλου πρεσβευτή Théophile Piscatory (Αθήνα, 30 Μαΐου 1847) και της Dora d’ Istria (Βενετία, 29 Ιουνίου 1867).

Έγγραφα του Επάρχου Ευρίπου Ιωάννη Κωλέττη προς τον καπετάνιο Ανδρέα Κοσμά, τον οποίο διορίζει ναύαρχο των ελληνικών πλοίων της πολιορκίας του Ευρίπου (1823). Επιστολές των προκρίτων Ύδρας προς τον πολιτάρχη της νήσου Σύρου, Ανδρέα Κοσμά Κολεμανιάτη (1825-26). Πιστοποιητικά εμπόρων και εμπορικού δικαστηρίου Σύρου για την τιμία διαγωγή του Υδραίου Ανδρέα Κοσμά ως Πολιτάρχη και αρχηγού της Φρουράς Σύρου. Πιστοποιητικά προξενικών εκπροσώπων Γαλλίας, Σαρδηνίας, δύο Σικελιών και Κάτω Χωρών, Μεγάλης Βρετανίας, Σουηδίας και Νορβηγίας και του Καθολικού Επισκόπου για την υπηρεσία του Κοσμά (Calo Maniati ή Colmaniati) ως πολιτάρχη νήσου Σύρου (1826). Έγγραφα δημογεροντίας Ερμουπόλεως και δημάρχου Ράλλη, όπου αναφέρεται όλη η δράση του Κοσμά (1826-1844). Πληρεξούσιο Δόμνας, χήρας Α. Κοσμά, με το οποίο εξουσιοδοτεί τον γιο της Ιωάννη να διαχειρίζεται την εκ κληρονομίας πατρική περιουσία (1863).

Σχέδια και σημειώσεις των βιβλίων Φυγή προς τα εμπρός, Το ’ 21 και η αλήθεια και άλλων πεζών και ποιητικών του έργων. Αρθρογραφία, αλληλογραφία, αποκόμματα εφημερίδων, τεκμήρια νομικών ζητημάτων, προσωπικά, σημειώσεις.

Γενεαλογικά και βιογραφικά στοιχεία, τεκμήρια και επιστολές σχετικά με μέλη των πατρικών και μητρικών οικογενειών των γονέων, πάππων και προπάππων της Ρωξάνης Φέσσα (Μακκά, Ταρποξή, Φωτιάδη, Ροδοκανάκη, Ταμβάκου) και της οικογένειας του συζύγου της Φαίδωνα Φέσσα (Φέσσα, Τσαμαδού, Ταγκούλη).

Έγγραφα σχετικά με τη δράση των Ψαριανών ναυτικών, του πλοιάρχου Αναγνώστη Τζώτζη και του γιου του Δημητρίου την περίοδο του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Υπηρεσιακά έγγραφα Δημητρίου Τζώτζη (1825-1865)

Περιλαμβάνονται χειρόγραφες αναμνήσεις του Ιάκωβου Τομπάζη, ιστορικά σημειώματα και αποκόμματα εφημερίδων για το περιβόλι στον Πόρο, το κτήμα Απαθείας στην Τροιζηνία, την οικία Τομπάζη στην Ύδρα κ.ά., βιογραφικές και γενεαλογικές πληροφορίες για μέλη της οικογένειας καθώς και δύο δημοσιευμένες μελέτες του Ιακ.Ν.Τομπάζη: “Αδελφοί Ιάκωβος και Μανώλης Τομπάζης…” (1902) και “Ο φιλέλλην Ελβετός ιατρός Ανδρέας Λουδοβίκος Γκος” (1910).

Ένα δερματόδετο σταχωμένο χειρόγραφο (αριθμ. σελ. 321) με τίτλο «Ιστορία της οικογενείας Παπατσωναίων κατά την επανάστασιν του 1821», ένα χαρτόδετο χειρόγραφο (αριθμ. σελ. 238) με τίτλο «Βιβλίον ιστορικόν σχετιζόμενο με την ιστορίαν του Ναζηρίου» που περιέχει συμπληρωματικά στοιχεία, διορθώσεις κλπ. Έγγραφο (φωτοαντίγραφο) Διοικητικής Επιτροπής προς στρατηγούς Ιωάννη Παππα Τζόνη και Μητροπέτροβα (1829), υπηρεσιακά και προσωπικά έγγραφα (διαταγές, κοινοποιήσεις, διακρίσεις) του συνταγματάρχη της Φάλαγγας και υπασπιστή του Όθωνα, Ιωάννη Παπατζώνη (1848-1869), επιστολές προς τους Παναγιώτη Παπατσώνη, Κορφιώτη, Δαρειώτη (1847-1848), κατάσταση εκδουλεύσεων στρατηγού Σταύρου Γρίβα, χοτζέτι Δρουμουσίου, αντίγραφο συμφωνητικού για την ανέγερση της εκκλησίας της Θεοτόκου στο Ναζήρι (1811). Επίσης απόσπασμα μητρώου αρρένων σχετικό με τον Όθωνα Ιωαν. Παπατσώνη (1919), σημειώσεις υποθηκοφύλακα Ανδρούσης (1916-1919), ποιήματα Ιωαν.Κεφαλά για την οικογένεια και τον πύργο της (1938), έπαινος και βραβείο υπουργείου Γεωργίας στην Ελένη Παπατσώνη (1961).

Χειρόγραφα και δακτυλόγραφα από μελέτες και λογοτεχνικά κείμενα του Λαμπρινού, έντυπα, φωτοαντίγραφα, αλληλογραφία.

Βιβλία ταμείου, πρωτόκολλα εξερχομένων εγγράφων των οικονομικών υπουργείων της Επανάστασης, της Καποδιστριακής και οθωνικής περιόδου, καθώς και του Γεωργίου Α΄. Πίνακες εισερχομένων και εξερχομένων εγγράφων της Επί των Οικονομικών Γραμματείας, βιβλία εσόδων προξενείων, βιβλία παρουσιασθησομένων και υπασπιστών της Αυλής του Όθωνα (κυρίως) και του Γεωργίου Α΄ κλπ.

1) Μεταγραφή ημερολογίου ετών 1821-1827 του υδραίικου πλοίου «Κίμων» (1880, 291 σελ.) από τον υιό του καπετάνιου Λάζαρο Ιωάννη Βατσαξή.
2) Κατάστιχο αναφορών των εμπορικών κινήσεων του πλοίου «Κίμων» 1834-1842 με τίτλο «Ημερινόν» (250 σελ.), γραμμένο από τον καπετάνιο Ιωάννη Βατσαξή.

Το αρχείο της οικογένειας αποτελείται από τα αρχεία του Βασιλείου Ν.Μπουντούρη, του Νικολάου Β.Μπουντούρη, του Βασιλείου Ν.Βουδούρη, τα κατάλοιπα της Σκεύως Θ.Βώκου και της Ιωσηφίνας και του Δημητρίου Ν.Βουδούρη καθώς και του γιου τους Νικολάου Δημ. Βουδούρη (μέσω του γενικού πληρεξουσίου του Βλαδίμηρου Κολοκοτρώνη).

Το αρχείο της οικογένειας παρουσιάζει ενδιαφέρον για την ιστορία της μεγάλης γαιοκτησίας στην Εύβοια τον 19ο αιώνα, καθώς και μια ολοκληρωμένη εικόνα των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων που άνθησαν στην περιοχή στα μέσα του αιώνα: παραχωρήσεις μεταλλείων, εξόρυξη, μεταφορά και εμπορία χρωμίου και λευκολίθου. Περιλαμβάνει σειρές εγγράφων που αφορούν κτηματικά θέματα (τίτλους ιδιοκτησίας, καταστάσεις αγροτικής παραγωγής και ημερομισθίων, λογαριασμούς, οικονομικά κατάστιχα) και μεταλλευτικά (ενοικιαστήρια συμφωνητικά, σχεδιαγράμματα παραχωρήσεων, εμπορική αλληλογραφία, αποδείξεις πληρωμών, λογαριασμούς).

Η προσθήκη υλικού (δωρεά 2004) περιλαμβάνει κυρίως έγγραφα σχετικά με την απαλλοτρίωση και διαχείριση του οικογενειακού κτήματος Βατώντα, του συνταγματάρχη Βλαδίμηρου Κολοκοτρώνη ο οποίος ενεργούσε ως γενικός πληρεξούσιος του Νικολάου Δημ. Βουδούρη και της συζύγου του Αικατερίνης (το γένος Κεφάλα) .

Το αρχείο φυλάσσεται σε επτά αρχειακούς φακέλους που αφορούν κατά κύριο λόγο τον Γεώργιο Σαχτούρη. Από αυτούς ένας φάκελος αφορά τον γιο του Δημήτριο και ένας διάφορα άλλα μέλη της οικογένειας Σαχτούρη.
Ο πρώτος (1) φάκελος περιλαμβάνει επίσημα έγγραφα (1822-1831) προερχόμενα από τον κυβερνήτη Καποδίστρια, τον γραμματέα Επικρατείας Σπ. Τρικούπη, τις εκάστοτε αρμόδιες κυβερνητικές αρχές για το Ναυτικό (υπουργείο Ναυτικών, Επιτροπή Ναυτικών, Γραμματεία επί των Ναυτικών, Γενικό Φροντιστήριο) που συνίστανται κυρίως σε διαταγές και οδηγίες προς τη ναυτική μοίρα που διοικούσε ο Σαχτούρης. Περιλαμβάνει επίσης σπάνια ανέκδοτα έγγραφα προερχόμενα από τη Βουλή των Ψαρών και τους παραστάτες της, Αναγνώστη Μοναρχίδη και Χατζή Ανδρέα Αργύρη (1822), έγγραφα των προκρίτων της Ύδρας και των Σπετσών προς τους ναυάρχους, αντιναυάρχους, καπετάνιους και συντροφοναύτες των νησιών καθώς και έγγραφα που προέρχονται και αφορούν τη διοίκηση νησιών του Αιγαίου -κυρίως τη Σάμο- και την Πελοπόννησο (1825-1828).
Ο δεύτερος (2) φάκελος περιέχει κυρίως έγγραφα σχετικά με τον αποκλεισμό του Μεσσηνιακού κόλπου, τα οικονομικά και την τροφοδοσία των πλοίων, τον καταμερισμό των λειών (κατασχέσεων χρημάτων και εμπορευμάτων).
Στον τρίτο (3) φάκελο έχουν συγκεντρωθεί τα έγγραφα, τα σχετικά με τη Ναυτική Υπηρεσία, το Ναυτικό Διευθυντήριο και τις εργασίες της Επιτροπής των Ναυτικών Καταλόγων, που περιλαμβάνουν εκατοντάδες ονομάτων ναυτικών, με λεπτομερή στοιχεία για τη δράση του καθένα στη διάρκεια του Αγώνα.
Οι φάκελοι τέσσερα και πέντε (4-5) περιέχουν την αλληλογραφία του Γ. Σαχτούρη και καλύπτουν την περίοδο 1825-1840. Σαφώς εκτενέστερη είναι η αλληλογραφία του 1828 ενώ δεν είναι αμελητέα για τα έτη 1825-1831. Μεταξύ των επιστολογράφων συναντώνται οι περισσότεροι -γνωστοί ή λιγότερο γνωστοί- ιδιοκτήτες πλοίων, καπετάνιοι και πυρπολητές της Επανάστασης. Συχνή αλληλογραφία έχει ο Σαχτούρης με τους Φραγκίσκο Βούλγαρη, Λάζαρο Κουντουριώτη, Λάζαρο Τσαμαδό, με τον Ανδρέα Μιαούλη, τον Κωνσταντίνο Κανάρη, τον Αντώνη Κριεζή, τον πλοίαρχο του “Τιμολέοντος” Αναγνώστη Γεωργίου, τον πλοίαρχο της “Ελευθερίας” Δημήτριο Γουδή, τον πλοίαρχο του “Αντιζήλου” Κωνσταντίνο Κοτζιά, τον πλοίαρχο της “Ασπασίας” Αδριανό Σωτήρου, τον Γεώργιο Ανδρούτζο, τον αδελφό του Δημήτριο, τον γαμπρό του Λάζαρο Νέγκα, τον γραμματέα της μοίρας Ιωάννη Λάτρι, τον γραμματικό του Νικόλαο Τσικλητήρα, τον Αναγνώστη Οικονόμου, τον Λάζαρο Πινότση και τον Ιωσήφ Πιττακό. Την αλληλογραφία αυτή συμπληρώνει ένας περιορισμένος αριθμός επιστολών ξένων φιλελλήνων αξιωματικών και διπλωματών, μερικά σχέδια επιστολών του ίδιου του Σαχτούρη, επιστολές τρίτων και λιγοστές οικογενειακές επιστολές.
Ο φάκελος έξι (6) αναφέρεται στο γιο του αντιναυάρχου, Δημήτριο Γ.Σαχτούρη, πλοίαρχο, κυβερνήτη της βασιλικής θαλαμηγού “Αμφιτρίτης” και υπασπιστή του Γεωργίου Α΄ και περιλαμβάνει υπηρεσιακά και ναυτικά έγγραφα, ημερολόγια πλοίων, ιστορικές σημειώσεις και χειρόγραφα, επιστολές κ.ά.
Ο φάκελος επτά (7) περιέχει τα κατάλοιπα μελών της δεύτερης και τρίτης γενιάς της οικογένειας Σαχτούρη. Περιλαμβάνει έγγραφα που αφορούν τη ναυτική υπηρεσία του αξιωματικού του Ναυτικού Σταμάτη Γ.Σαχτούρη, τις μεταλλευτικές δραστηριότητες του αξιωματικού του Μηχανικού Θεμιστοκλή Γ.Σαχτούρη, και τα δύο αδέλφια του Δημητρίου Γ.Σαχτούρη. Επίσης περιλαμβάνει ορισμένα έγγραφα που αφορούν το γιο του τελευταίου, τον υποναύαρχο Αλέξανδρο Δημ.Σαχτούρη (1851-1926) και τον εγγονό του στρατιωτικό Δημήτριο Αλεξάνδρου Σαχτούρη (1889-1960).

Αλληλογραφία, έγγραφα δημόσια και ιδιωτικά, 1789-1847, 1862

Περιλαμβάνονται: 1) Προκήρυξη Υψηλάντη, Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος, 23 Φεβρουαρίου 1821. 2) Επιστολή Γεωργίου Μαρίνογλου προς άγνωστο παραλήπτη, 1821. 3) Απόσπασμα επιστολής ή διατριβής αγνώστου περί της εξεγέρσεως του Υψηλάντου και της ρωσικής πολιτικής, ά.έ.

Κασέτες μαγνητοφωνημένων πρακτικών του συνεδρίου "Ο Γεώργιος Κλεάνθης και η εποχή του" που έγινε στο Καρλόβασι της Σάμου στις 27-29 Απριλίου 1990.

Υλικό σχετικά με τον Ανδρόνικο Πάικο από την περίοδο των σπουδών του, της συμμετοχής του στην Επανάσταση, της θητείας του ως Υπουργός Εξωτερικών, ως Γραμματεύς (Υπουργός) Δικαιοσύνης, ως Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου και ως Σύμβουλος Επικρατείας και δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγο.

Συλλογή 11 κινηματογραφικών ταινιών παραγωγής του Πολεμικού Μουσείου Ελλάδος. Συγκεκριμένα περιλαμβάνονται οι εξής ταινίες:

1. Η επανάσταση του 21 και ο ελληνισμός της Μαύρης θάλασσας.
2. 1821.
3. Ο γενναίος της Ρούμελης Αθανάσιος Διάκος.
4. Σαράντης Αγαπηνός (Μακεδονικός αγώνας).
5. Τα πήραμε τα Γιάννενα.
6. Θεσσαλονίκη 1908-1950.
7. Στο αθάνατο έπος.
8. Μαρτυρίες και εικόνες 1940.
9. Το πολεμικό ναυτικό 1940-1945.
10. Η Φλώρινα στο έπος του 40.
11. Σοφία Βέμπο.

Αλληλογραφία, έγγραφα δημόσια και ιδιωτικά, 1788-1845.

Κατάστιχα και πρωτόκολλα διαφόρων κλάδων διοίκησης: Εκτελεστικό, Εσωτερικών, Οικονομίας, Γενικό Φροντιστήριο, Εθνικό Ταμείο, Υπουργείο Πολέμου, Γενική Γραμματεία Ναυτικών, Αστυνομία, Γενική Γραμματεία, Διοικητική Επιτροπή, Στρατιωτικών, Πληρεξούσιοι Τοποτηρητές, Έκτακτοι Επίτροποι και Προσωρινοί Διοικητές, Επιτροπή Νησιακών Επαρχιών, Τελωνείο, Υγειονομολιμεναρχείο.

Τα οικονομικά του αγώνα, 1828-1830.

Περιέχεται το αρχείο της Φιλελληνικής Επιτροπής Λονδίνου (London Greek Committee), 1821-1824, 1862-1871

Correspondence and Papers of Sir Richard Church, B.M./ Add. Mss.- 1809-1833, 1874

Correspondance Consulaire et Commerciale (C.C.C.)-
Coron 1792-1825, φάκελος 1
Janina 1800-1814, φάκελοι 8
La Canee 1852-1901, φάκελοι 4
Patras 1717-1825, 1833-1868, 1877-1907, φάκελοι 7
Syra 1828-1852, 1882-1883, 1888-1901, φάκελοι 5
Zante 1808-1832, 1853-1859, φάκελοι 4
Correspondance Politique (C.P.)-
Grece 1707-1822, 1823-1895, φάκελοι 134
Turquie 1784-1792, 1821-1848, 1878-1896, φάκελοι 385
Correspondance Politique des Consuls (C.P.C.)-
Grece, Syra 1848-1859, φάκελος 1
Turquie, Andrinople 1860-1895, φάκελοι 6
Turquie, Consulats Divers 1830-1840, φάκελοι 12
Turquie, La Canee 1841-1896, φάκελοι 20
Turquie, Philippopoli 1857-1895, φάκελοι 7
Guerre 1914-1918
Dossiers Economiques et Financiers. Affaires financieres des etats etrangers, Grece 1914-1918, φάκελοι 10
Dossiers Geographiques Nationaux, Balkans, Grece 1914-1918, φάκελοι 78
Nouvelle Serie (Correspondance Politique et Commerciale) (N.S.)
Bulgarie (conflit greco- bulgare) 1906-1907, φάκελοι 2
Crete 1897-1898, φάκελοι 28
Grece 1896-1918, φάκελοι 52
Turquie 1897-1914, φάκελοι 26
Papiers d' Agents
Billy 1916-1925, φάκελοι 8
Bourgeois 1915-1917, 1919-1924, φάκελοι 4
Desages 1768-1855, φάκελοι 26
Gabriac 1873-1876, φάκελοι 5
Hanotaux 1897-1898, φάκελοι 2
Lagrene 1825, 1834-1843, φάκελος 1
Ormesson 1889-1893, 1896-1899, φάκελοι 2
Pichon 1902-1913, φάκελος 1
Ring 1874-1899, φάκελος 1
Saillard 1856-1857, φάκελος 1
Thouvenel 1848-1862, φάκελοι 9
Vase St. Quen 1815-1835, φάκελος 1
Serie Z (Europe 1918-1940)
Grece 1918-1940, φάκελοι 247

Τυπογραφικές διαφάνειες του τόμου πρακτικών του συνεδρίου '"Ο Γεώργιος Κλεάνθης και η εποχή του", που έλαβε χώρα στο Καρλόβασι της Σάμου από τις 27 έως τις 29 Απριλίου 1990.

Έγγραφα Κοινότητος Σκύρου 17ος-19ος αιώνας

• Αλληλογραφία με Τουρκικές Αρχές - Αποφάσεις Δημογεροντίας - Προξενικά έγγραφα - Οθωμανικά έγγραφα - Προικοσύμφωνα, συμβόλαια, διαθήκες, δωρητήρια - Δικαστικές Αποφάσεις

2. Έγγραφα σχετικά με Φιλική Εταιρεία

   • Χειρόγραφη Προκήρυξη Φιλικής Εταιρείας - Χειρόγραφη Προκήρυξη Φιλικής Εταιρείας - Επιστολή Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ προς Ιωάννη Βαρβάκη - Επιστολή Ιωάννη Βαρβάκη σε Ιγνάτιο Ουγγροβλαχίας - Επιστολή Νεοφύτου Βάμβα προς Ιω. Βαρβάκη - Επιστολές Φιλικού Γεωργίου Τζάνου προς Ιωάννη Καποδίστρια

3. Έγγραφα Επαναστατικής Περιόδου 1821-1829

   • Έντυπη Αποκήρυξη της Επανάστασης από τον Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄ και τους Συνοδικούς - Επιστολή Αυγουστίνου Καποδίστρια προς Γεώργιο Γριμάλδη περί συνοδείας χρηματαποστολής προς Γεώργιο Σταύρου - Αλληλογραφία Προσωρινής Διοίκησης της Ελλάδος προς Δημογεροντία Σκύρου - Έγγραφο Ιωάννη Κωλέττη προς Δημογεροντία Σκύρου - Έγγραφο Ρήγα Παλαμήδη προς Δημογεροντία Σκύρου

4. Περίοδος Καποδίστρια

   • Έντυπες Εγκύκλιοι του Ι. Καποδίστρια περί της Ναυτιλίας και περί των Ταχυδρομείων

5. Περίοδος Όθωνα

   • Διπλώματα που απονεμήθηκαν σε Σκυριανούς για τη συμμετοχή τους στην Επανάσταση - Μέρος Αρχείου Εφημερίδων της Κυβερνήσεως

Το αρχείο Μιχαήλ Γ. Σακελλαρίου αφορά στη ζωή και στη δράση δύο σημαντικών οικογενειών, της οικογένειας Λυκούργου-Λογοθέτη και της οικογένειας Σακελλαρίου, και διαθέτει πλήθος τεκμηρίων για τη θρησκευτική, κοινωνικοπολιτική και πνευματική ζωή στην Ελλάδα των δύο προηγουμένων αιώνων.

Αναλυτικότερα, στο αρχείο του Γεωργίου Λογοθέτη Λυκούργου (1772-1850) εντοπίζονται έγγραφα, τόσο προεπαναστατικά όσο και της περιόδου του Αγώνα, αλλά και μεταγενέστερα έως το 1850 περίπου: επιστολές, διπλώματα, ψηφίσματα, διοικητικά έγγραφα, καθώς και μία απόπειρα ερμηνείας της Αποκάλυψης του Ιωάννη, έργο με το οποίο ασχολήθηκε ο Λογοθέτης Λυκούργος στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Περιλαμβάνεται επίσης ο Κώδικας οικονομικών στοιχείων του Αγώνα των ετών 1823-1833, τεκμήριο από το οποίο μπορεί κανείς να αντλήσει πληροφορίες για θέματα όπως οι στρατιωτικές δαπάνες της περιόδου εκείνης.

Η επόμενη αρχειακή ενότητα απαρτίζεται από αυτόγραφα ποιήματα και έγγραφα του ανιψιού του Γεωργίου Λογοθέτη Λυκούργου, Γεωργίου Αναγνώστου Κλεάνθη.

Εκτενές και σημαντικό είναι επίσης το αρχειακό υλικό που αφορά στη δράση του γιου του Γεωργίου Λογοθέτη Λυκούργου, Αλέξανδρου Λυκούργου, αλλά και το προσωπικό αρχείο της Ειρήνης Μαργέλου (ή Μαριέλου), ανιψιάς του Αλέξανδρου Λυκούργου, χάρη στην οποία ουσιαστικά διασώθηκε το αρχείο της οικογένειας. Σε αυτό περιλαμβάνεται το ημερολόγιό της και σχέδια βιογραφίας των προγόνων της.

Τέλος στο αρχείο του ακαδημαϊκού και ιστορικού Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου εντοπίζονται έγγραφα, επιστολές, χειρόγραφα και ανάτυπα από τις πολυάριθμες δημοσιεύσεις του παραγωγού.

Η συμμετοχή του Λουριώτη στην Επιτροπή των Εθνικών δανείων του 1824 και του 1825 καθώς και οι άλλες του δραστηριότητες με την έναρξη του Αγώνα, αλλά και μετά την επιστροφή του από την Αγγλία, καθιστούν το Αρχείο ένα από τα σημαντικότερα γνωστά ιδιωτικά ελληνικά αρχεία.

Το πρώτο έγγραφο του αρχείου είναι του 1809 (Πατριαρχικό Γράμμα προς τον Επίσκοπο Τζίας και Θερμίων Νικόδημο) αλλά δεν φαίνεται να σχετίζεται άμεσα με το Λουριώτη. Τα αμέσως επόμενα έγγραφα είναι του 1815, οπότε αρχίζει ουσιαστικά το αρχείο. Από το έτος αυτό και πέρα η συνέχειά του είναι αδιάσπαστη και τα έγγραφα πληθύνονται προοδευτικά, με μία μόνο εξαίρεση, τα έτη 1818 και 1819.