Αντικομμουνισμός

Ταξονομία

Κώδικας

Σημείωση περιεχομένου

Σημείωση(εις) πηγής

Display note(s)

Ιεραρχημένοι όροι

Αντικομμουνισμός

Equivalent terms

Αντικομμουνισμός

Σχετικοί όροι

Αντικομμουνισμός

5 Αρχειακή περιγραφή results for Αντικομμουνισμός

5 results directly related Exclude narrower terms

Έγγραφα Νομαρχίας Θεσσαλονίκης για την περίοδο της Κατοχής, της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου (Κ119)

  • GRGSA-CA- COL027.154
  • Συλλογή
  • 1940-1950

Συλλογή εγγράφων της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης της περιόδου 1940-1950:
Έκθεση για τα γεγονότα της περιόδου 1940-1950 στο χωριό Νυμφόπετρα Θεσσαλονίκης, προπαγανδιστική ιταλική προκήρυξη, εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών του Οκτωβρίου του 1940, λίστα επιταχθέντων ζώων από τις στρατιωτικές αρχές το 1941. Μήνυμα της κυβέρνησης της Νέας Ζηλανδίας προς την κοινότητα Χαλάστρας για τη βοήθεια που προσέφεραν σε Νεοζηλανδούς στρατιώτες. Έγγραφα της Επαρχίας Λαγκαδά και κοινοποιήσεις σε δήμους και κοινότητες εγκυκλίων ελληνικών αρχών και γερμανικών κατοχικών αρχών σχετικά με την ύπαρξη Σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου και ομήρων που παρέμειναν στην Ελλάδα μετά το τέλος του πολέμου, την αποστολή εργατών σε έργα της Γερμανικής Στρατιωτικής Διοίκησης Λαγκαδά, την εφαρμογή του γερμανικού ποινικού δικαίου στην κατεχόμενη Ελλάδα και την υποχρέωση τοπικών αρχών να φροντίζουν τους τάφους των Γερμανών στρατιωτών. Έγγραφα της Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας προς τον Σύνδεσμο Βιομηχάνων Μακεδονίας σχετικά με την εντολή των γερμανικών αρχών για τη συγκέντρωση στοιχείων για τις βιομηχανίες της επαρχίας Θεσσαλονίκης καθώς και έγγραφα σχετικά με την προστασία των εγκαταστάσεων της Α.Ε. Χρυσωρυχεία Βορείου Ελλάδος στο Κιλκίς. Εκθέσεις πεπραγμένων του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης για τη λειτουργία παιδικών συσσιτίων, την ενίσχυση των απόρων φυματικών και των ιδρυμάτων προστασίας του παιδιού την περίοδο της Κατοχής και την ενίσχυση στρατιωτικών μονάδων, μαχομένων και των οικογενειών τους και "συμμοριοπλήκτων" την περίοδο του Εμφυλίου. Έγγραφα του Υπουργείου Οικονομικών για την απονομή πολεμικών συντάξεων σε εκτελεσθέντες από Γερμανούς, Βούλγαρους και Τάγματα Ασφαλείας, έγγραφα στρατιωτικών αρχών για προαγωγή επί ανδραγαθία πεσόντων οπλιτών και βεβαιώσεις βομβοπλήκτων και ανταρτοπλήκτων. Διαταγή της Ανωτέρας Διοίκησης Χωροφυλακής Κεντρικής Μακεδονίας προς την Επαρχία Λαγκαδά σχετικά με τη γνωστοποίηση εμφάνισης "συμμοριτών". Εγκύκλιοι της Γενικής Επιθεώρησης Μέσης Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης σχετικά με τη συμμετοχή των μαθητών σε εράνους υπέρ μαχομένου στρατού, ιδρυμάτων και σχολείων που καταστράφηκαν από "συμμορίτες". Έγγραφα σχετικά με την παροχή βοήθειας από UNRA, Greek War Relief Association, Διεθνή Ερυθρό Σταυρό και Σχέδιο Μάρσαλ για την αποκατάσταση ύδρευσης Θεσσαλονίκης, τη χορήγηση βοηθημάτων στο Δημοτικό Βρεφοκομείο Θεσσαλονίκης Άγιος Στυλιανός. Αντικομμουνιστικά έντυπα και φυλλάδια της Διεύθυνσης Τύπου του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Φωτογραφία του Γεωργίου Πάλλα αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, αντίγραφα φωτογραφιών της περιόδου της Κατοχής και σημειώματα του Πάλλα για την Κατοχή και την Εθνική Αντίσταση.

Νομαρχία Θεσσαλονίκης

Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών (ΓΓΤΠ)

  • Αρχείο
  • 1934 - 1998

Αρχειακό υλικό που αφορά την Υπηρεσία Πληροφοριών, τα Γραφεία Τύπου, τη λογοκρισία κινηματογραφικών ταινιών, τα Πρακτικά Συνεδριάσεων της Επιτροπής Ελέγχου Μουσικών Τεμαχίων. Επίσης, φωτογραφίες και φωτογραφικές πλάκες, οι περισσότερες εκ των οποίων απεικονίζουν δημόσια έργα σε όλη την επικράτεια και είχαν στόχο την προβολή του έργου της κυβέρνησης, ενώ άλλες σχετίζονται με τα Δεκεμβριανά, τα Ιουλιανά, εκδηλώσεις της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, το Κυπριακό, τον ελληνικό στρατό στη Μέση Ανατολή (περίοδος 1942-1944), την έκδοση βιβλίου για την ελληνική τέχνη. Οι φωτογραφίες καλύπτουν τη χρονική περίοδο 1930 – 1970 και είναι γνωστών φωτογράφων όπως των Βερβέρη, Παπαϊωάννου, Μελετζή, Μεγαλοκονόμου κ.ά.

Γενική Γραμματεία Τύπου και Πληροφοριών (ΓΓΤΠ)

Αρχείο Οδυσσέα Γιαννόπουλου

  • GRGSA-ARK PRI38.1
  • Αρχείο
  • 1965 - 1978

Αποφάσεις "εκτοπίσεως", προκηρύξεις, κομματικό βιβλιάριο, αφίσες της παρανομίας, δελτίο αναγνώρισης "Ριζοσπάστη", φωτογραφίες (τεκμήρια σε ψηφιακή μορφή, 33,4 MB)

Γιαννόπουλος, Οδυσσέας

Αρχείο Πολιτικού Γραφείου Πρωθυπουργού

  • GRGSA-CSA- ADM014
  • Αρχείο
  • 1917-1928

Στις αρμοδιότητες του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού εντασσόταν κυρίως η διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των υποθέσεών τους. Κατά συνέπεια ο κύριος όγκος του υλικού αποτελείται από αιτήσεις πολιτών, συλλόγων, σωματείων, ενώσεων, κοινοτήτων κ.λπ. οι οποίες διεκπεραιώνονταν από το Πολιτικό Γραφείο στα αρμόδια υπουργεία και στις υπηρεσίες, που με τη σειρά τους έστελναν τις σχετικές απαντήσεις στα αιτήματα και στις καταγγελίες αυτές. Τα αιτήματα αφορούσαν κυρίως διορισμούς, μεταθέσεις και προαγωγές δημοσίων υπαλλήλων και στρατιωτικών, πληρωμή αποζημιώσεων, διευκολύνσεις σε εμπόρους, εταιρείες και ιδιώτες, ενώ συχνές ήταν οι καταγγελίες για υπερβασίες εκπροσώπων των αρχών. Ανάλογος ήταν και ο ρόλος του Γραφείου στις σχέσεις κεντρικής και τοπικής εξουσίας. Πρόεδροι κοινοτήτων, νομάρχες και γενικοί διοικητές απευθύνονταν στο Πολιτικό Γραφείο ώστε να ασκήσουν πιέσεις στα διάφορα υπουργεία για τη λύση των προβλημάτων των περιοχών δικαιοδοσίας τους.

Βέβαια, το Πολιτικό Γραφείο αποτελούσε και τμήμα του κομματικού μηχανισμού της πολιτικής παράταξης που κάθε φορά βρισκόταν στην εξουσία, προωθώντας τις υποθέσεις των «ημετέρων» ή φροντίζοντας για την εκκαθάριση των αντιφρονούντων από τη δημόσια διοίκηση και το στράτευμα. Άλλωστε, το Πολιτικό Γραφείο ιδρύθηκε σε μια περίοδο που ο Εθνικός Διχασμός βρισκόταν στο απόγειό του. Το Σεπτέμβριο του 1917, οπότε και ψηφίστηκε ο ιδρυτικός νόμος της υπηρεσίας, ο Βενιζέλος μόλις είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα από τη Θεσσαλονίκη επιτυγχάνοντας –με την απαραίτητη βοήθεια των συμμαχικών στρατευμάτων– την ενοποίηση του ελληνικού κράτους. Οι οπαδοί των Φιλελευθέρων ζητούσαν πλέον εκδίκηση και αποκατάσταση για τις διώξεις που υπέστησαν κατά τα Νοεμβριανά ή από τις φιλοβασιλικές οργανώσεις των Επιστράτων. Με τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 και την ήττα του Βενιζέλου οι ρόλοι του θύτη και του θύματος αντιστράφηκαν. Οι φάκελοι του αρχείου απεικονίζουν πλήρως το κλίμα του Εθνικού Διχασμού στη χώρα, περιέχοντας πληθώρα υποθέσεων με διώξεις και απελάσεις «αντιδραστικών» πολιτών, υπαλλήλων και στρατιωτικών.

Παράλληλα, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργούσε και ως ένα είδος προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης της εκάστοτε κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό πολίτες, σύλλογοι και σωματεία έστελναν τηλεγραφήματα και ψηφίσματα με τα οποία εξέφραζαν την επιδοκιμασία τους σε ενέργειες της κυβέρνησης, τη στήριξή τους στο πρόσωπο του πρωθυπουργού και του εκάστοτε καθεστώτος και την αποδοκιμασία τους σε ενέργειες πολιτικών αντιπάλων. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των φακέλων του αρχείου με τα τηλεγραφήματα καταδίκης της απόπειρας δολοφονίας του Ε. Βενιζέλου στο Παρίσι ή με τα τηλεγραφήματα στήριξης του καθεστώτος του Θ. Πάγκαλου.

Επιπλέον, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργώντας επικουρικά στο έργο του πρωθυπουργού διεκπεραίωνε και υποθέσεις που σχετίζονταν με την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους. Έτσι, στο αρχείο έχουν διασωθεί σημαντικά έγγραφα που σκιαγραφούν τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας, ιδιαίτερα της περιόδου 1917-1923. Υπενθυμίζεται ότι κατά την παραπάνω περίοδο σημειώθηκαν γεγονότα-ορόσημα για τη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους: η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εδαφική επέκταση στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, η στρατιωτική ήττα στο Μικρασιατικό Μέτωπο, ο ξεριζωμός του ελληνικού πληθυσμού και η υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής των πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης στη Λωζάννη. Το Πολιτικό Γραφείο ήταν επίσης μέρος του προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης των διεκδικήσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται φάκελοι του αρχείου, όπως για παράδειγμα, εκείνοι που συγκεντρώνουν τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας για το βομβαρδισμό της Κέρκυρας από τους Ιταλούς ή την απέλαση του Οικουμενικού Πατριάρχη από την τουρκική κυβέρνηση.

Η υπηρεσία του Πολιτικού Γραφείου συγκέντρωνε ακόμη και πληροφορίες που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την οργάνωση του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Έτσι, υπάρχουν φάκελοι με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία με χάρτες διάταξης των ελληνικών, συμμαχικών και εχθρικών στρατευμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι φάκελοι εκείνοι που συγκεντρώνουν πληροφορίες για τη δράση κομμουνιστικών ομάδων, αντιφρονούντων, μειονοτικών ομάδων και κάθε είδους προπαγάνδας στο εσωτερικό της χώρας. Άλλωστε, στο πλαίσιο του Πολιτικού Γραφείου λειτουργούσαν υπηρεσίες που αποτελούσαν στην ουσία τους προδρόμους της ΕΥΠ, όπως η Υπηρεσία Πληροφοριών του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και η Υπηρεσία Γενικής Ασφάλειας του Κράτους.

Η ενασχόληση με ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας και η αντικομμουνιστική υστερία της περιόδου διασώζουν στα έγγραφα του αρχείου σημαντικά στοιχεία για τη δράση και την πολιτική σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών ομάδων, εργατικών ενώσεων και συνδικάτων, ενώ δίνουν μια εικόνα για το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και για την πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων απέναντι στην εργατική τάξη και την πολιτική της εκπροσώπηση. Στο αρχείο λοιπόν φυλάσσονται σοσιαλιστικά και κομμουνιστικά έντυπα, προκηρύξεις του ΚΚΕ, ψηφίσματα και υπομνήματα της ΓΣΕΕ, Εργατικών Κέντρων, συνδικάτων, σωματείων και άλλο παρόμοιο υλικό.
Σημαντικά στοιχεία μπορούν να αντληθούν, επίσης, από το υλικό του αρχείου για την κοινωνική ιστορία της χώρας. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση των προσφύγων μετά το 1922, ο πόνος του χαμού συγγενών τους και η εχθρική διάθεση των ντόπιων απέναντί τους είναι ζητήματα που διαπερνούν το υλικό του αρχείου. Υπάρχουν λοιπόν φάκελοι της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων και της Ανώτατης Διεύθυνσης Προσφύγων, πληθώρα υπομνημάτων προσφυγικών οργανώσεων, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους φακέλους με αιτήσεις συγγενών ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με τις οποίες ζητούσαν πληροφορίες για την τύχη των δικών τους που δεν είχαν επιστρέψει από τη Μικρά Ασία.

Το αρχείο του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού καλύπτει ακόμη ζητήματα οικονομικής και τοπικής ιστορίας, της καλλιτεχνικής ζωής του τόπου, ενώ παρέχει κάποιες πληροφορίες για τις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού. Εκτός από τα έγγραφα, οι παραπάνω πληροφορίες μπορούν να αντληθούν από διάφορα έντυπα, φυλλάδια, περιοδικά, εφημερίδες και φωτογραφικό υλικό.

Πολιτικό Γραφείο Πρωθυπουργού (1917-1928)