Συλλογή εντύπων από το Μικτό Γυμνάσιο Μεσσήνης: 1. Σ.Α.Σ.Κ.Ε. (Σύνδεσμος Αλληλοβοήθειας Σφαγιασθέντων Κρατουμένων Εθνικιστών) "Έργα και ημέραι των Κομμουνιστών", 1944, 2. Ξ. Π. Παπαλεξάνδρου "Ο ήρως βασιλεύς", 1947, 3. Ι. Πανουτσόπουλου "Μια σελίς από την δράσιν του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στον Μωρηά", 1949, 4. "Τον καιρό του ΟΧΙ", 1952, 5. "Προδοτική δράσις ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κατά την Κατοχή".

Το περιεχόμενο του αρχείου προέρχεται από ποικίλες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών και προκάτοχες υπηρεσίες. Το αρχειακό υλικό αφορά την αποστολή των υπηρεσιών που σε γενικές γραμμές ήταν η ενημέρωση / "διαφώτιση " της ελληνικής και διεθνούς κοινής γνώμης για ελληνικά θέματα και η χάραξη επικοινωνιακής πολιτικής, η εποπτεία και ο έλεγχος στη ραδιοτηλεόραση, τον Τύπο και τα δημόσια θεάματα (κινηματογράφος, θέατρο, μουσική), η συλλογή πληροφοριών. Στο υλικό περιλαμβάνονται, κυρίως, φάκελοι Γραφείων Τύπου εξωτερικού (πληροφορίες/ "διαφώτιση ", ξένος τύπος, οικονομικά/διαχειριστικά), αποκόμματα ελληνικού Τύπου -σχόλια ελληνικού Τύπου για εθνικά και άλλα θέματα, φάκελοι σχετικοί με τη νομοθεσία περί Τύπου και σχετικά με την ατέλεια τυπογραφικού χάρτου, φάκελοι σχετικά με τη νομοθεσία ραδιοφώνου και τηλεόρασης, δελτία ραδιοφωνικών εκπομπών και άλλα θέματα αρμοδιότητας ΓΓΤΠ. Τέλος περιλαμβάνονται τεκμήρια για την οικονομική διαχείριση και τη διοικητική οργάνωση των υπηρεσιών.

Αρχειακό υλικό που αφορά την Υπηρεσία Πληροφοριών, τα Γραφεία Τύπου, τη λογοκρισία κινηματογραφικών ταινιών, τα Πρακτικά Συνεδριάσεων της Επιτροπής Ελέγχου Μουσικών Τεμαχίων. Επίσης, φωτογραφίες και φωτογραφικές πλάκες, οι περισσότερες εκ των οποίων απεικονίζουν δημόσια έργα σε όλη την επικράτεια και είχαν στόχο την προβολή του έργου της κυβέρνησης, ενώ άλλες σχετίζονται με τα Δεκεμβριανά, τα Ιουλιανά, εκδηλώσεις της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, το Κυπριακό, τον ελληνικό στρατό στη Μέση Ανατολή (περίοδος 1942-1944), την έκδοση βιβλίου για την ελληνική τέχνη. Οι φωτογραφίες καλύπτουν τη χρονική περίοδο 1930 – 1970 και είναι γνωστών φωτογράφων όπως των Βερβέρη, Παπαϊωάννου, Μελετζή, Μεγαλοκονόμου κ.ά.

Γεωργικές εκθέσεις, γεωργικά έργα, στατιστικά, οικονομικά στοιχεία, προσωπικό, δραστηριότητες της Υπηρεσίας και έκδοση εφημερίδας στη διάρκεια της δικτατορίας, σχετικό προπαγανδιστικό υλικό.

Αποφάσεις-πρακτικά, προσκλήσεις κοινοτικών συμβουλίων, κοινοτικά έργα, μόνιμο και έκτακτο προσωπικό, έγγραφα στρατιωτικών αρχών, ζητήματα μεταδημότευσης, δημοτολόγια, αιτήσεις πιστοποιητικών-μεταβολών, φορολογικά-οικονομικά, εκμισθώσεις βοσκών, δικαιώματα βοσκής, κοινοτικά δάση, εκλογές, εκπαίδευση, θρήσκευμα, μαθητικά συσσίτια, κατασκηνώσεις, επιχορηγήσεις σε σχολεία-σωματεία, άποροι, καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμός, έγγραφα επιτάξεων, ταξινομήσεων, απογραφής κτηνών και οχημάτων, Γεωργική Υπηρεσία, καλλιέργειες, συγκομιδή, στατιστικοί πίνακες, αποδημία, επαναπατρισμός, ΙΚΑ, ΤΑΚ, εμπόριο, αγορανομικές διατάξεις, προπαγάνδα και δικτατορία, εμπιστευτικό πρωτόκολλο, κοινοτικοί άρχοντες, λειτουργία κοινοτικού συμβουλίου.

Το αρχείο της Νοµαρχίας Πρεβέζης περιλαµβάνει υλικό για την περίοδο 1945-1950, µιας περιόδου όπου δεσπόζει, βεβαίως, η εµφύλια σύγκρουση. Μέσα από τα έγγραφα του αρχείου αποτυπώνεται η µικροϊστορία της εµφύλιας σύρραξης στην περιοχή της Πρέβεζας. Η οργάνωση του Τάγµατος Εθνοφυλακής Αµύνης Πρέβεζας, οι καταγγελίες για στήριξη των κοµµουνιστών από κατοίκους χωριών που διεκδικούσαν κάποιο τοπικό αξίωµα, οι εκκενώσεις ορεινών χωριών εξαιτίας των συγκρούσεων και τα προβλήµατα που δηµιούργησε η συγκέντρωση των ποιµνίων των «συµµοριοπλήκτων» στα πεδινά, οι καταστροφές κτηρίων και αρχείων από τους αντάρτες, η εκκαθάριση των υπηρεσιών του δηµοσίου τοµέα από κοµµουνιστές υπαλλήλους και τα µέτρα δίωξης ή αποστέρησης δικαιωµάτων υποστηρικτών του ΚΚΕ, αλλά και η κυβερνητική προπαγάνδα κατά των «συµµοριτών» είναι, µερικές µόνο, από τις πτυχές του Εµφυλίου στην Πρέβεζα που ξεδιπλώνονται από τα έγγραφα του αρχείου. Κυρίως, όµως, το αρχείο περιγράφει την προσπάθεια της κυβερνητικής πλευράς να αποκόψει το ΚΚΕ από τα ερείσµατά του στον πληθυσµό της υπαίθρου προσπαθώντας να δηµιουργήσει υποστηρικτικές και προνοιακές δοµές. Στο πλαίσιο αυτό, δίνονται επιδόµατα, διανέµονται τρόφιµα και εφόδια, υπάρχει πρόνοια για τη στέγαση και την αποκατάσταση κοινωφελών δοµών, την καλλιέργεια χωραφιών κ.λπ. «συµµοριοπλήκτων», εφέδρων, οικογενειών στρατευθέντων και νεκρών στρατιωτών κ.ά. Βεβαίως, για την εξασφάλιση των απαραίτητων κονδυλίων για την εκτέλεση αυτής της πολιτικής, επιβάλλονταν στους πολίτες και η ανάλογη φορολογία µε τα προβλήµατα και τις διαµαρτυρίες που συνόδευσαν αυτή την προσπάθεια. Μετά το τέλος του Εµφυλίου και µέχρι το 1950, το υλικό του αρχείου σκιαγραφεί τις προσπάθειες ανασυγκρότησης της χώρας, της αποκατάστασης των ζηµιών της πολεµικής περιόδου 1940-1949 και του επαναπατρισµού των πληθυσµών της υπαίθρου που εγκατέλειψαν τις εστίες τους την περίοδο του Εµφυλίου. Παράλληλα, το αρχείο της Νοµαρχίας παρέχει πληροφορίες για την περίοδο της Κατοχής και της πρώτης φάσης του Εµφυλίου (1944), όπως καταστροφές δηµοσίων κτηρίων και αρχείων, χρησιµοποίηση εργατών από τις αρχές Κατοχής, καταγγελίες για συνεργασία µε τις κατοχικές δυνάµεις κ.ά. Επιπλέον, µέσα από τα τεκµήρια του αρχείου δίνεται µία εικόνα για την προσπάθεια ανασυγκρότησης της δηµόσιας διοίκησης, την αποκατάσταση των δοµών της οικονοµίας, της γεωργικής παραγωγής, της εκπαίδευσης, των δοµών υγειονοµικής περίθαλψης κ.ά. αµέσως µετά το τέλος της Κατοχής και εν µέσω της εµφύλιας σύρραξης. Τέλος, στο υλικό του αρχείου της Νοµαρχίας Πρεβέζης αποτυπώνονται διάφορες όψεις της καθηµερινότητας και της οργάνωσης του βίου στην πόλη της Πρέβεζας και στην ύπαιθρο του Νοµού.

Στις αρμοδιότητες του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού εντασσόταν κυρίως η διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των υποθέσεών τους. Κατά συνέπεια ο κύριος όγκος του υλικού αποτελείται από αιτήσεις πολιτών, συλλόγων, σωματείων, ενώσεων, κοινοτήτων κ.λπ. οι οποίες διεκπεραιώνονταν από το Πολιτικό Γραφείο στα αρμόδια υπουργεία και στις υπηρεσίες, που με τη σειρά τους έστελναν τις σχετικές απαντήσεις στα αιτήματα και στις καταγγελίες αυτές. Τα αιτήματα αφορούσαν κυρίως διορισμούς, μεταθέσεις και προαγωγές δημοσίων υπαλλήλων και στρατιωτικών, πληρωμή αποζημιώσεων, διευκολύνσεις σε εμπόρους, εταιρείες και ιδιώτες, ενώ συχνές ήταν οι καταγγελίες για υπερβασίες εκπροσώπων των αρχών. Ανάλογος ήταν και ο ρόλος του Γραφείου στις σχέσεις κεντρικής και τοπικής εξουσίας. Πρόεδροι κοινοτήτων, νομάρχες και γενικοί διοικητές απευθύνονταν στο Πολιτικό Γραφείο ώστε να ασκήσουν πιέσεις στα διάφορα υπουργεία για τη λύση των προβλημάτων των περιοχών δικαιοδοσίας τους.

Βέβαια, το Πολιτικό Γραφείο αποτελούσε και τμήμα του κομματικού μηχανισμού της πολιτικής παράταξης που κάθε φορά βρισκόταν στην εξουσία, προωθώντας τις υποθέσεις των «ημετέρων» ή φροντίζοντας για την εκκαθάριση των αντιφρονούντων από τη δημόσια διοίκηση και το στράτευμα. Άλλωστε, το Πολιτικό Γραφείο ιδρύθηκε σε μια περίοδο που ο Εθνικός Διχασμός βρισκόταν στο απόγειό του. Το Σεπτέμβριο του 1917, οπότε και ψηφίστηκε ο ιδρυτικός νόμος της υπηρεσίας, ο Βενιζέλος μόλις είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα από τη Θεσσαλονίκη επιτυγχάνοντας –με την απαραίτητη βοήθεια των συμμαχικών στρατευμάτων– την ενοποίηση του ελληνικού κράτους. Οι οπαδοί των Φιλελευθέρων ζητούσαν πλέον εκδίκηση και αποκατάσταση για τις διώξεις που υπέστησαν κατά τα Νοεμβριανά ή από τις φιλοβασιλικές οργανώσεις των Επιστράτων. Με τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 και την ήττα του Βενιζέλου οι ρόλοι του θύτη και του θύματος αντιστράφηκαν. Οι φάκελοι του αρχείου απεικονίζουν πλήρως το κλίμα του Εθνικού Διχασμού στη χώρα, περιέχοντας πληθώρα υποθέσεων με διώξεις και απελάσεις «αντιδραστικών» πολιτών, υπαλλήλων και στρατιωτικών.

Παράλληλα, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργούσε και ως ένα είδος προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης της εκάστοτε κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό πολίτες, σύλλογοι και σωματεία έστελναν τηλεγραφήματα και ψηφίσματα με τα οποία εξέφραζαν την επιδοκιμασία τους σε ενέργειες της κυβέρνησης, τη στήριξή τους στο πρόσωπο του πρωθυπουργού και του εκάστοτε καθεστώτος και την αποδοκιμασία τους σε ενέργειες πολιτικών αντιπάλων. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των φακέλων του αρχείου με τα τηλεγραφήματα καταδίκης της απόπειρας δολοφονίας του Ε. Βενιζέλου στο Παρίσι ή με τα τηλεγραφήματα στήριξης του καθεστώτος του Θ. Πάγκαλου.

Επιπλέον, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργώντας επικουρικά στο έργο του πρωθυπουργού διεκπεραίωνε και υποθέσεις που σχετίζονταν με την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους. Έτσι, στο αρχείο έχουν διασωθεί σημαντικά έγγραφα που σκιαγραφούν τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας, ιδιαίτερα της περιόδου 1917-1923. Υπενθυμίζεται ότι κατά την παραπάνω περίοδο σημειώθηκαν γεγονότα-ορόσημα για τη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους: η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εδαφική επέκταση στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, η στρατιωτική ήττα στο Μικρασιατικό Μέτωπο, ο ξεριζωμός του ελληνικού πληθυσμού και η υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής των πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης στη Λωζάννη. Το Πολιτικό Γραφείο ήταν επίσης μέρος του προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης των διεκδικήσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται φάκελοι του αρχείου, όπως για παράδειγμα, εκείνοι που συγκεντρώνουν τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας για το βομβαρδισμό της Κέρκυρας από τους Ιταλούς ή την απέλαση του Οικουμενικού Πατριάρχη από την τουρκική κυβέρνηση.

Η υπηρεσία του Πολιτικού Γραφείου συγκέντρωνε ακόμη και πληροφορίες που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την οργάνωση του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Έτσι, υπάρχουν φάκελοι με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία με χάρτες διάταξης των ελληνικών, συμμαχικών και εχθρικών στρατευμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι φάκελοι εκείνοι που συγκεντρώνουν πληροφορίες για τη δράση κομμουνιστικών ομάδων, αντιφρονούντων, μειονοτικών ομάδων και κάθε είδους προπαγάνδας στο εσωτερικό της χώρας. Άλλωστε, στο πλαίσιο του Πολιτικού Γραφείου λειτουργούσαν υπηρεσίες που αποτελούσαν στην ουσία τους προδρόμους της ΕΥΠ, όπως η Υπηρεσία Πληροφοριών του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και η Υπηρεσία Γενικής Ασφάλειας του Κράτους.

Η ενασχόληση με ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας και η αντικομμουνιστική υστερία της περιόδου διασώζουν στα έγγραφα του αρχείου σημαντικά στοιχεία για τη δράση και την πολιτική σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών ομάδων, εργατικών ενώσεων και συνδικάτων, ενώ δίνουν μια εικόνα για το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και για την πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων απέναντι στην εργατική τάξη και την πολιτική της εκπροσώπηση. Στο αρχείο λοιπόν φυλάσσονται σοσιαλιστικά και κομμουνιστικά έντυπα, προκηρύξεις του ΚΚΕ, ψηφίσματα και υπομνήματα της ΓΣΕΕ, Εργατικών Κέντρων, συνδικάτων, σωματείων και άλλο παρόμοιο υλικό.
Σημαντικά στοιχεία μπορούν να αντληθούν, επίσης, από το υλικό του αρχείου για την κοινωνική ιστορία της χώρας. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση των προσφύγων μετά το 1922, ο πόνος του χαμού συγγενών τους και η εχθρική διάθεση των ντόπιων απέναντί τους είναι ζητήματα που διαπερνούν το υλικό του αρχείου. Υπάρχουν λοιπόν φάκελοι της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων και της Ανώτατης Διεύθυνσης Προσφύγων, πληθώρα υπομνημάτων προσφυγικών οργανώσεων, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους φακέλους με αιτήσεις συγγενών ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με τις οποίες ζητούσαν πληροφορίες για την τύχη των δικών τους που δεν είχαν επιστρέψει από τη Μικρά Ασία.

Το αρχείο του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού καλύπτει ακόμη ζητήματα οικονομικής και τοπικής ιστορίας, της καλλιτεχνικής ζωής του τόπου, ενώ παρέχει κάποιες πληροφορίες για τις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού. Εκτός από τα έγγραφα, οι παραπάνω πληροφορίες μπορούν να αντληθούν από διάφορα έντυπα, φυλλάδια, περιοδικά, εφημερίδες και φωτογραφικό υλικό.

Λεύκωμα με φωτογραφίες από τη δράση των αδελφών νοσοκόμων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.
Έντυπα: Why Greece is still fighting, Αθήνα 1949. Ελευθερώστε τα παιδιά μας από το παιδομάζωμα, χ.χ. Service social d' aide aux emigrants, χ.χ. Εγκύκλιοι παιδικής προστασίας. Κοινόν πρόγραμμα Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας και Εράνου Βορείων Επαρχιών Ελλάδος, Αθήνα 1950. Greece fighting for civilization, Αθήνα 1950. Greece anchor of the West, Truth about Greece, 1950-1951. Προς τα αδέλφια μας τα ελληνόπουλα του χωριού, Αθήνα 1950. Service Social International, Γενεύη χ.χ.
Έγγραφα σχετικά με τη δράση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (1941-1951): Περιληπτική έκθεση εργασίας τμήματος νοσοκόμων Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού 1944-1945. Απολογισμός του έργου του Γραφείου Αιχμαλώτων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού από συστάσεως του τον Νοέμβριο του 1940 έως Αύγουστο 1941. Έγγραφα του Ερυθρού Σταυρού για πρόσφυγες από Ρουμανία και φυγάδες από όμορα της Ελλάδας κράτη. Έγγραφα και εκθέσεις του Εθνικού Συμβουλίου Ελληνίδων και του Διεθνούς Συμβουλίου Γυναικών. Έκθεση της Λίνας Τσαλδάρη επικεφαλής της Greek Commission on Child Welfare. Έγγραφα του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας για την ενίσχυση των παιδιών προσφύγων εξωτερικού και πίνακας με τα εισελθόντα έκθετα ή εξώγαμα βρέφη στο Δημοτικό Βρεφοκομείο Αθηνών την περίοδο 1939-1950 καθώς και σημείωμα με αριθμούς υιοθεσιών.

1. Αντίγραφο μηνύματος του Διοικητή του Β΄ Νεοζηλανδικού Εκστρατευτικού Σώματος προς τους κατοίκους Αχλαδοχωρίου Μεσσηνίας.
2. Οκτώ (8) διαφωτιστικά έντυπα της Στρατιωτικής Διοίκησης Πελοποννήσου του 1949.

Φωτογραφίες Μονάδων Άμυνας Υπαίθρου (Μ.Α.Υ.) (1947), (±1960), φωτογραφίες καταστροφής άγριου χασίς από αγροφύλακες (±1980). Χαρτόνι με επικολλημένες φωτογραφίες κοινοτικών έργων (1967) = προπαγανδιστικό υλικό.